Medezeggenschap bij arbeidsvoorwaarde pensioen
Pensioen is een belangrijke arbeidsvoorwaarde voor medewerkers. Op deze pagina lees je meer over de opbouw van een pensioenregeling, wanneer en welke rechten de ondernemingsraad (or) of de personeelsvertegenwoordiging (pvt) heeft bij dit onderwerp. Je krijgt ook praktische tips.
Arbeidsvoorwaarde pensioen
Het is van belang dat de or of pvt hier met de ondernemer over spreken, ook als er nog geen pensioenregeling is of de bestaande regeling niet voor alle werknemers in de onderneming geldt. Omdat het pensioenstelsel in Nederland drastisch wordt veranderd, verdient de arbeidsvoorwaarde pensioen zeker de aandacht van de or en pvt.Pensioenregeling
Een pensioenregeling is vastgelegd in drie documenten:
- de pensioenovereenkomst,
- de uitvoeringsovereenkomst en
- het pensioenreglement.
Het is van belang dat deze documenten op elkaar zijn afgestemd.
Zie de veelgestelde vragen voor uitleg over deze documenten.
Samenhang van de documenten
Rechten van de or en pvt bij de arbeidsvoorwaarde pensioen
Als de pensioenregeling is ondergebracht bij een verplicht bedrijfstakpensioenfonds of uitputtend (volledig) in een cao is geregeld, heeft de pvt of de or geen advies- of instemmingsrecht. De belangen van de deelnemers worden dan behartigd door de vakbonden.Deze situatie komt voor in zo’n 80% van de ondernemingen. Er is dan wel sprake van informatierecht.
Is er géén sprake van een verplichte pensioenregeling op basis van de cao, maar van een vrijwillige pensioenregeling, dan hebben de pvt of de or meer rechten. We hebben ze overzichtelijk in een schema gezet.
Als er nog geen pensioenregeling is, is het aan te raden om hierover het gesprek met de bestuurder aan te gaan. Op www.geenpensioen.nl is een praktisch stappenplan te vinden dat jullie en de bestuurder hierbij kan helpen.
Praktische tips voor de or of pvt
1. De bestuurder moet zorgen voor goede inhoudelijke informatie en een overzicht van alle binnen de onderneming geldende regelingen. Denk bij informatie over de inhoud aan:
- de documenten waarin de pensioenregeling is geregeld zoals pensioenovereenkomst, uitvoeringsovereenkomst, cao;
- de pensioenuitvoerder
- afspraken tussen werkgever en or.
Vraag naar de informatie als je die niet vanzelf krijgt.
2. Ga tijdig met de bestuurder in gesprek als er onduidelijkheden zijn of ontstaan over de arbeidsvoorwaarde pensioen. Bijvoorbeeld over de vraag of een voorgenomen wijziging van een bepaald onderdeel van de uitvoeringsovereenkomst het resultaat van de pensioenregeling (zoals de hoogte van de uitkering) beïnvloedt. Als dat het geval is, heeft de or instemmingsrecht.
3. Schakel tijdig een of meer deskundige(n) in. Let op: Iedereen kan zich pensioendeskundige noemen. Belangrijk is daarom te checken of de deskundige onafhankelijk, betrouwbaar is en kennis van zaken heeft. Kijk bij de veelgestelde vragen over hoe je dit kunt controleren.
4. Laat je scholen en zorg voor voldoende kennis over pensioenen. Op die manier kun je constructief overleggen met de bestuurder.
5. Loop de uitvoeringsovereenkomst na op onderdelen die mogelijk van invloed zijn op de arbeidsvoorwaarde pensioen. Indicaties hiervoor zijn onder meer:
- het onderwerp is genoemd in artikel 27 lid 7 WOR;
- het onderwerp is genoemd in artikelen 10 tot en met 19 Pensioenwet;
- het uitvoeringsaspect kan van invloed zijn op de kwaliteit van het pensioen.
Let op! Ons pensioenstelsel gaat vanaf 2023 stapsgewijs veranderen. Hoe je je daar als or of pvt op kunt voorbereiden, lees je op de website 'Werken aan ons pensioen'.