• Arbo

Dossier werken bij (extreme) hitte

Veel werkenden in Nederland hebben te maken met (extreem) warme omstandigheden op de werkvloer. Denk bijvoorbeeld aan wegwerkers, hoveniers, bouwvakkers, dakdekkers. Maar ook bakkers, werkenden in de staal- en glasindustrie, brandweerlieden en bij kantoorwerk.

Bij werken onder (extreem) warme omstandigheden kunnen gezondheidsklachten optreden of problemen ontstaan met het functioneren. Bedrijven zijn wettelijk verplicht om maatregelen te nemen om arborisico’s te voorkomen of te beperken, ook als gevolg van werken onder warme omstandigheden.

In dit dossier vind je algemene informatie, hulpmiddelen, wettelijke regels en maatregelen.

Deze informatie kan van pas komen bij het maken van beleid om risico’s op gezondheidsschade door werken in (extreme) hitte te voorkomen of te beperken. Ook bij het in kaart brengen van de risico’s voor de risico-inventarisatie en –evaluatie (RI&E). En voor het plan van aanpak waarin staat welke maatregelen de werkgever moet nemen om de risico’s waar werknemers aan worden blootgesteld zo klein mogelijk te maken.

Bekijk de animatievideo over omgaan met warmte en hittestress op het werk. In deze video wordt uitgelegd wat je als werkgever kunt doen om zo goed mogelijk te zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving tijdens warme omstandigheden. Ook geeft de video tips voor wat je als werknemer kunt doen om de kans op gezondheidsproblemen door werken in de warmte te verkleinen.

Wat zegt de wet?

In het Arbobesluit staat dat de temperatuur op de werkplek geen schade aan de gezondheid van werknemers mag veroorzaken, maar de wet geeft niet specifiek aan wanneer het te warm is om te werken. Dat hangt namelijk af van verschillende factoren. Alleen kijken naar de temperatuur zegt weinig over de risico’s waar werknemers aan worden blootgesteld. Er moet ook rekening worden gehouden met de wind, luchtvochtigheid, zonnestraling, de zwaarte van het werk en welke (beschermende) kleding werknemers aan hebben. De Werkklimaat app van de FNV kan werknemers en werkgevers helpen om te bepalen of het te warm of te koud is om te werken.

Wil je weten wat er in de Arbowet staat en hoe je deze toepast?

Wat te doen bij (extreem) warme omstandigheden?

Om bedrijfsongevallen en productiviteitsverlies door hitte op de werkvloer te voorkomen, kun je denken aan de volgende maatregelen:

Buiten werken

  • Voorbereiding - Houd rekening met weersverwachting en maak een hitteplan. Richt indien mogelijk de werkroosters zo in, dat gewerkt wordt op de uren van de dag, dat het relatief minder warm is. Vermijd zoveel mogelijk werken in de buitenlucht en bekijk of het mogelijk is in de schaduw te werken;
  • Neem pauzes - Korte pauzes (2-5 min/uur) kunnen gezondheidsrisico’s verminderen;
  • Drink voldoende - Zorg dat drinkwater altijd beschikbaar is via aftappunten, waterflessen etc;
  • Pas het werk aan - Plan werk in de zon en zwaar werk op koelere momenten van de dag;
  • Pas kleding aan - Zorg voor uniformen of beschermende bedrijfskleding die los, luchtig en ademend is;
  • Smeer onbedekte huid in met zonnebrandcrème.

Binnen werken

  • Voorbereiding - Houd rekening met de warmte en richt indien mogelijk de werkroosters zo in, dat gewerkt wordt op de uren van de dag, dat het relatief minder warm is. Stel zware klussen zoveel mogelijk uit tot wanneer het koeler is;
  • Neem pauzes - Korte pauzes (2-5 min/uur) kunnen gezondheidsrisico’s verminderen, las de pauzes in op koele plekken;
  • Drink voldoende - Zorg dat drinkwater altijd beschikbaar is, plaats eventueel een waterkoeler;
  • Pas kleding aan - Zorg voor uniformen of beschermende bedrijfskleding die los, luchtig en ademend is;
  • Zorg voor voldoende ventilatie van de werkruimte;
  • Ook binnen is het van belang om je onbedekte huid goed in te smeren met zonnebrandcrème als je in een kas of bij het raam werkt.

Voorbeelden van goed arbobeleid in de praktijk

Wat kunnen bedrijven doen om goed voorbereid te zijn op warme omstandigheden? En hoe zorgen zij dat hun medewerkers dan onder goede arbeidsomstandigheden kunnen doorwerken? Hoe komt hun beleid op dit punt tot stand en wat is de praktische uitwerking?
Door heel Nederland zijn er hiervan inspirerende voorbeelden te vinden. Het SER Arboplatform verzamelt deze voorbeelden en publiceert die op deze pagina zodat bedrijven van elkaars ervaringen kunnen leren.

Wil je een voorbeeld aanmelden? Dat kan zich via onderstaand formulier. Nadat het binnen is bij de SER nemen we contact op om meer te weten te komen over de case en hoe we deze het beste kunnen beschrijven.

Aanmelden voorbeeldcase

Wat te doen als er nog geen maatregelen zijn genomen?

  • Bespreek de situatie met je werkgever en vraag hem om passende maatregelen te nemen.
  • Bespreek het met de ondernemingsraad of met de preventiemedewerker. Zij kunnen de situatie met de werkgever bespreken.
  • Neem contact op met de arbodienst van jouw bedrijf. Daar kun je de situatie uitleggen en de arbodienst kan dan de situatie ter plaatse beoordelen. Wanneer je gezondheidsklachten ervaart kan je ook terecht bij de bedrijfsarts voor preventief advies (zonder dat er sprake is van een ziekmelding). Dit kan tijdens het arbospreekuur. Binnen het bedrijf dient duidelijk te zijn hoe werknemers gebruik kunnen maken van het arbospreekuur.
  • Indien je de situatie hebt aangekaart maar er geen maatregelen worden genomen kan je in het uiterste geval contact opnemen met de Nederlandse Arbeidsinspectie. Zij kunnen beoordelen of de werkplek te heet is. Ook kan de hulp worden ingeschakeld van een vakbond. Mogelijk kunnen die ook ondersteuning geven bij deze situatie.

Informatie vanuit brancheorganisaties

Informatie vanuit de EU

Het EU-programma voor onderzoek en innovatie, HEAT-SHIELD, heeft een Work Heat Action Plan (WHAP) en infographics gemaakt. Deze zijn er voor diverse sectoren en in verschillende talen.

 

Man plaatst zonnepanelen op dak met mooi weer
Voorbeelden goed arbobeleid en maatregelen bij hitte

Externe publicaties