Neem contact met ons op
Loop je ergens tegen aan op het gebied van arbo? Stel een vraag.
Dossier Medische keuringen en onderzoeken
Bedrijven zijn wettelijk verplicht ervoor te zorgen dat hun werknemers gezond en veilig kunnen werken. De werkgever of arboprofessional moet hiervoor passende maatregelen nemen. Om gezondheidsrisico’s te voorkomen zijn verschillende medische en arbeidsgezondheidskundige keuringen en onderzoeken mogelijk. In dit dossier staat wanneer en hoe deze kunnen plaatsvinden.
Medische keuringen:
- Aanstellingskeuring
- Verplichte medische keuringen tijdens dienstverband
Medische onderzoeken:
- Preventief Medisch Onderzoek (PMO)
- Periodiek Arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO)
Medische keuringen
In sommige gevallen kan de werknemer bij sollicitatie of tijdens het dienstverband gevraagd worden een medische keuring te ondergaan. Dit mag alleen als het voor de functie noodzakelijk is dat aan bijzondere medische eisen wordt voldaan. Het doel ervan is om de gezondheid en de veiligheid van de werknemer of van derden te beschermen.
Aanstellingskeuringen
Een aanstellingskeuring is een onderzoek naar de fysieke of psychische gezondheid van een sollicitant, als onderdeel van een sollicitatieprocedure. Er wordt vooraf gekeken of de betrokkene medisch geschikt is voor het uitoefenen van de betreffende functie waarvoor hij of zij kandidaat is. Daar zijn wel wettelijke voorwaarden aan verbonden:
- De uitoefening van de functie kan risico’s opleveren voor de gezondheid en veiligheid van de sollicitant of anderen.
- De werkgever kan die risico’s niet met andere maatregelen voldoende beperken.
- De werkgever is verplicht om schriftelijk advies te vragen aan de bedrijfsarts. De bedrijfsarts beslist of een keuring voor een bepaalde functie terecht is.
- De werkgever moet de functie-eisen, het doel van de keuring, de specifieke gezondheidsvragen en de medische onderzoeken schriftelijk vastleggen.
- De ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging moet schriftelijk instemmen met het keuringsbeleid.
Indien wordt voldaan aan de wettelijke voorwaarden, mag de werkgever een aanstellingskeuring vragen als onderdeel van de sollicitatie. De sollicitant is niet verplicht om mee te werken aan een aanstellingskeuring, echter kan de werkgever dan niet vaststellen of de sollicitant geschikt is voor de functie. De kans dat deze niet wordt aangenomen is daarmee erg groot.
Ga voor meer informatie over aanstellingskeuringen naar:
Wet op de medische keuringen.
Leidraad Aanstellingskeuringen (pdf)
Commissie Klachtenbehandeling Aanstellingskeuringen
Verplichte medische keuring tijdens dienstverband
Bij verplichte medische keuringen tijdens dienstverband wordt gekeken of de werknemer nog steeds medisch geschikt is voor het uitoefenen van de functie. In verschillende wetten en cao’s worden deze keuringen voor specifieke functies of werkzaamheden vermeld, zoals voor (beroeps)chauffeurs of mensen die kunnen worden blootgesteld aan lood. Indien er op basis van de wet of cao een verplichting bestaat om een keuring te ondergaan, is de werknemer verplicht hieraan mee te werken.
Dit type keuringen valt niet onder de Wet op de medische keuringen, zoals bij aanstellingskeuringen wel het geval is. Ze worden uitgevoerd door een bedrijfsarts.
Ga voor meer informatie over medische keuringen tijdens dienstverband naar: Leidraad Verplichte medische keuringen
Medische onderzoeken
Bij medische onderzoeken brengt de bedrijfsarts de gezondheidstoestand van werknemers in kaart. De werkgever krijgt zo een beeld van de algemene gezondheidstoestand van alle werknemers. Met die gegevens kan de werkgever gepaste maatregelen nemen om het personeel gezond te houden.
Voor de individuele werknemer wordt zijn specifieke gezondheidstoestand in kaart gebracht, zodat de betrokkene werk kan maken van zijn eigen gezondheid.
Een werknemer is volledig vrij te besluiten al dan niet aan een vrijwillig onderzoek deel te nemen. Een werknemer is dus niet verplicht om gebruik te maken van het aanbod van de werkgever om deel te nemen aan een onderzoek. Deze beslissing heeft ook geen gevolgen voor de rechtspositie van de werknemer. Bij verplichte keuringen kan dat wel het geval zijn.
Periodiek Arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO)
Bedrijven zijn wettelijk verplicht hun werknemers periodiek een medisch onderzoek aan te bieden (Artikel 18 Arbeidsomstandighedenwet) In de Risico-Inventarisatie en- Evaluatie (RI&E) moet staan wat de frequentie is van het PAGO en waaruit het onderzoek moet bestaan. Het PAGO is gericht op de werkgerelateerde risico’s en wordt door of onder verantwoordelijkheid van de bedrijfsarts uitgevoerd. De ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging heeft instemmingsrecht.
Preventief Medisch Onderzoek (PMO)
De werkgever kan het PAGO uitbreiden naar een PMO. Daarbij worden ook niet- werkgerelateerde risico’s onderzocht, zoals de algehele gezondheidstoestand van werknemers. De werkgever is niet verplicht een PMO aan te bieden. Als de werkgever een PMO wil aanbieden, moet hij toestemming vragen van de ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging. Dit geldt ook voor de inhoud van het onderzoek, zoals het doel en de frequentie.