Wat betekent digitalisering voor leven lang ontwikkelen?

Het is van alle tijden dat banen ontstaan, veranderen en verdwijnen door nieuwe technologieën. De digitale transitie is daarmee één van de oorzaken voor de veranderende arbeidsmarkt. Deze ontwikkeling zorgt er niet alleen voor dat organisaties veranderen, er ontstaan ook nieuwe organisatievormen en business modellen. Dit alles heeft als gevolg dat ook de vraag naar arbeid verandert.

Wat is digitalisering?

Digitalisering staat voor de overgang van informatie en processen naar een digitale vorm. Het bestaat uit een cluster van digitale technologieën, denk hierbij aan: robotica, kunstmatige intelligentie (AI), algoritmes, blokchain, (big) data, digitale platforms, biometrie, persuasieve technologie, Augmented Reality en Virtual Reality.

Digitalisering drijft op drie factoren: de beschikbaarheid van steeds meer data, een steeds grotere rekenkracht en een grotere verbondenheid van apparaten.

Digitaal bewust en vaardig

Digitalisering vraagt om meer en nieuwe digitale vaardigheden. Deze zijn van belang om mee te kunnen komen en mee te kunnen denken in de huidige maatschappij. Het kan vergeleken worden met de vaardigheden lezen en schrijven. Iedereen zou daarom de mogelijkheid moeten krijgen om digitale vaardigheden te leren en basiskennis te ontwikkelen.

Digitale vaardigheden variëren van het verzamelen van informatie door het gebruik van zoekmachines, het verbinden van apparaten met elkaar, tot het aanpassen van de privacy instellingen op je laptop of smartphone. Deze vaardigheden zijn dus nodig om gebruik te kunnen maken van het internet.

Digitaal bewustzijn gaat nog een stap verder. Het gaat er dan niet alleen om of je bepaalde functies kan gebruiken, maar ook dat je jezelf kan beschermen tegen potentiële risico’s, die het internet met zich meebrengt, door de technologieën achter de functies te begrijpen. Bijvoorbeeld bij kunstmatige intelligentie. Deze technologie is erop gericht om jouw interesses te leren herkennen, zodat het op basis van deze informatie gepersonaliseerde advertenties kan laten zien. Het is belangrijk dat iemand dit leert herkennen en begrijpt wat deze technologie kan en doet.

Hoe leer je digitaal bewustzijn en digitale vaardigheden?

Het is van groot belang dat elke burger de kans krijgt om mee te denken over de digitale transformaties in de samenleving. Daarmee leren zij niet alleen de digitale toepassingen te herkennen en gebruiken, maar wordt het ook mogelijk de potentie van digitale technologieën te benutten.

Door gedurende je loopbaan te blijven leren en ontwikkelen, heb je een flexibele positie op de arbeidsmarkt en kun je beter op de veranderende vraag naar arbeid inspelen.

Het zorgt er dus niet alleen voor dat je makkelijker meekomt in het dagelijks leven, maar ook op het werk. De coronacrisis heeft het belang hiervan extra onder de aandacht gebracht. De overheid heeft daarom verschillende subsidieregelingen, zoals het STAP-budget, om een leven lang ontwikkelen te stimuleren. Een overzicht vind je hier.

Wat doet de SER?

De SER onderneemt verschillende activiteiten om het belang van digitale vaardigheden en bewustzijn onder de aandacht te brengen en kennis en ervaring te delen. De SER is betrokken bij regionale samenwerkingsverbanden die als doel hebben om een positieve en vanzelfsprekende leercultuur te stimuleren. Ook ondersteunt de SER het tweede initiatief van JobOn, het FutureLab50+, waar 50 oudere werkzoekenden elke maand de kans krijgen om hun digitale vaardigheden snel te verbeteren.

SER-publicaties

- Werkgroep Digitale Transitie draagt bij aan monitor Europese sociale partners (2022)
- Wie bepaalt de regels in de metaverse? (Column, 2022)
- SERmagazine: De noodzaak van een leven lang ontwikkelen (2022)
- SERmagazine: Digitale zaken (2021)
- Vijf vragen over AI op de werkvloer (2020, artikel)
- Hoe werkt de platformeconomie? (2020, verkenning)
- Effecten van technologisering op de arbeidsmarkt (2019, kennisdocument)
- Rol ondernemingsraad bij technologische ontwikkelingen (2018, handreiking)
- Mens en Technologie (2016, verkenning)

Wat doen andere partijen?

Diverse partijen zijn al aan de slag met het ontwikkelen van tools om digitale vaardigheden en het bewustzijn ervan te bevorderen. Zo worden door verschillende partijen kosteloze cursussen aangeboden. Lees hieronder meer over projecten en andere organisaties die zich bezighouden met digitalisering en leven lang ontwikkelen.