Tip voor werkgevers
Ed van der Want: ‘Hamer permanent op de noodzaak van zonbescherming. Hang bijvoorbeeld in de kantine en de keet posters op met de boodschap: ‘Smeer je goed in!’ Dit zorgt dat de medewerkers er iedere dag weer bij stilstaan.’
Publicatie
Veilig en gezond werken bij hitte: Hoe pakt dakdekker Ed van der Want dat aan?
Ed van der Want werkt al 38 jaar op het dak. Dat overmatige blootstelling aan uv-straling tot huidkanker kan leiden, heeft hij aan den lijve ondervonden. Bedrijven in de sector stellen tegenwoordig zonbeschermingsmiddelen beschikbaar aan hun dakdekkers.
Enige cao
Na zijn herstel klom Van der Want, kaderlid van vakbond FNV, weer het dak op. Ondertussen werkte hij samen met de FNV-onderhandelaar bij de cao Bikudak – bitumineuze en kunststofdakbedekkingsbedrijven – aan een verplichting voor werkgevers om zonbeschermingsmiddelen beschikbaar te stellen. En met succes: sinds 2019 is vastgelegd dat werkgevers hun medewerkers moeten voorzien van uv-werende werkkleding, een zonnebril met uv-bescherming, een pet met nekflap en zonnebrand. “Werkgevers hebben de verantwoordelijkheid om hun mensen te beschermen tegen de risico’s van de zon.”Excuses
De dakdekkerscao is de enige in Nederland die dit zo heeft geregeld. Iets waar Van der Want nog altijd trots op is. Hij erkent wel dat cao-papier en werkvloer twee verschillende dingen zijn. “Mijn eigen jongens instrueer ik om zich minimaal iedere twee uur goed in te smeren. Ook op bewolkte dagen, omdat wolken de straling niet tegenhouden. Maar ik moet het blijven zeggen. Mensen hebben dan excuses als: ik kom vaak in Spanje, ik ben zon gewend, ik heb een ander soort huid… Onzin natuurlijk, want onbeschermd werken in de zon is gevaarlijk. Voor iedereen.”
© iStock
Blote bast
Zelf was Van der Want vroeger ook onverschillig. “Ik heb me in mijn werkzame leven niet genoeg beschermd tegen uv-straling. Nog steeds zie ik oudere generaties dakdekkers in hun blote bast werken. In ons vak sta je de hele dag buiten, ook in de volle zon. Op tien hoog bijvoorbeeld is er geen schaduw van bomen of andere gebouwen.” Inmiddels zit hij drie dagen per week op kantoor, als uitvoerder. De overige twee dagen stuurt hij een team aan op het dak. “Ik kan het echte werk nog niet missen.”Sancties
In de cao staat ook dat dakdekkers die de beschermingsmiddelen niet of onvoldoende gebruiken, waarschuwingen en boetes kunnen krijgen. Of deze sancties in de praktijk daadwerkelijk worden uitgedeeld, betwijfelt Van der Want. “Ik geloof meer in bewustwording. Vaak komen mensen pas in actie als ze zelf, of in hun omgeving, te maken hebben gehad met huidkanker. De cynische waarheid is dat de aandacht de komende jaren vanzelf zal toenemen, omdat huidkanker steeds vaker voorkomt.” Het aantal ziektegevallen per jaar is de afgelopen 25 jaar verviervoudigd. Het bedrijf waar Van der Want werkt, doet veel om de bewustwording te vergroten. In speciale bijeenkomsten voor de medewerkers over veilig en gezond werken komen de risico’s van blootstelling aan de zon aan de orde. Regelmatig komen er dan foto’s voorbij van Van der Wants gehavende gezicht. “Als waarschuwing. Dat vind ik niet erg, omdat het voor een goed doel is. Ook bij de opleidingen tot dakdekker laten ze die foto’s zien.”Hitteverlet
Als de temperatuur op borsthoogte – 1,70 meter – 40 graden of hoger is, mogen dakdekkers volgens de cao de werkzaamheden op het dak staken. “De werkgever zoekt dan vervangend werk, bijvoorbeeld in het magazijn. Of de werktijden worden aangepast, waarbij we ’s ochtends om 5 of 6 uur beginnen. Bij vorstverlet daarentegen is er in de praktijk vaak sprake van verlof. Het zou mooi zijn als de vorstverletregeling wordt omgezet in hitteverlet. Gezien de klimaatverandering lijkt me dit een logische stap. Vorst en sneeuw komen nauwelijks meer voor, hitte juist steeds vaker.”In het kort
Wie: Dakdekker Ed van der Want.
Wat: Uitbreiding persoonlijke beschermingsmiddelen.
Maatregelen: In de cao voor dakdekkers staat dat werkgevers uv-kleding, een zonnebril met uv-bescherming, pet met nekflap en zonnebrandcrème beschikbaar moeten stellen aan hun personeel.
