• 
• 

Dossier Gevaarlijke stoffen

Direct naar:

• Regelgeving
• Risico-inventarisatie en –evaluatie
• Grenswaarden en haalbaarheidstoetsen
• Voorlichting en onderzoek
• SER-publicaties
• Relevant nieuws

Regelgeving

De wet stelt regels rondom het gebruik van gevaarlijke stoffen tijdens het werk. Grotendeels zijn deze regels te vinden in hoofdstuk 4 van het Arbobesluit. Uitgangspunt is dat werknemers hun werk gezond en veilig moeten kunnen doen. Als werknemers blootgesteld worden aan gevaarlijke stoffen tijdens hun werk, moet het risico dat dat met zich meebrengt voor hun gezondheid zo klein mogelijk zijn.

Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) publiceert twee keer per jaar in de Staatscourant een lijst met CMR-stoffen. CMR-stoffen zijn stoffen die kankerverwekkend zijn, mutageen (stoffen die erfelijke veranderingen kunnen veroorzaken) en/of reproductietoxisch (stoffen die schadelijk zijn voor de voortplanting). De nieuwste lijst van juli 2024 is geldig voor een half jaar. 

Risico-inventarisatie en –evaluatie

Elke werkgever moet een Risico-Inventarisatie en –Evaluatie (RI&E) hebben om de veiligheids- en gezondheidsrisico’s van het bedrijf in kaart te brengen en aan te pakken. Dat geldt ook voor werkzaamheden waarbij er risico’s zijn op blootstelling aan gevaarlijke stoffen.
In het plan van aanpak benoem je welke maatregelen je neemt om het werk zo gezond en veilig mogelijk te maken.

Grenswaarden en haalbaarheidstoetsen

Werkgevers moeten maatregelen nemen om gezondheids- en veiligheidsrisico’s van het werken met gevaarlijke stoffen zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken. Als er een wettelijke grenswaarde voor een gevaarlijke stof bestaat, dan moet de werkgever maatregelen nemen om de blootstelling aan de stof onder die grenswaarde te voorkomen of te beperken. Bij kankerverwekkende stoffen moet de werkgever stappen zetten zodat de blootstelling altijd zo laag mogelijk is, zelfs als deze al onder de grenswaarde ligt. Als er geen wettelijke grenswaarde (publieke grenswaarde) bestaat, moet de werkgever zelf een grenswaarde vaststellen (private grenswaarde). Lees meer over grenswaarden en de totstandkoming ervan.

De SER-GSW adviseert de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over de in te voeren wettelijke grenswaarde voor een bepaalde stof. Dit doet het door middel van een haalbaarheidstoets. Lees meer over haalbaarheidstoetsen.

Lees ook het interview met Kroonlid en voorzitter van de SER-Subcommissie Grenswaarden Stoffen op de Werkplek Saskia Klosse over grenswaarden van gevaarlijke stoffen.

Voorlichting en onderzoek

Werkgevers moeten werknemers voorlichting en instructie geven over de aard en het juiste gebruik van gevaarlijke stoffen. Daarnaast hebben werknemers het recht om arbeidsgezondheidskundig onderzoek te ondergaan bij een deskundige als zij met gevaarlijke stoffen werken. De resultaten van deze onderzoeken moeten in een persoonlijk medisch dossier komen te staan.

De regelgeving rond het gebruik van gevaarlijke stoffen en de maatregelen die je moet nemen, volgens de arbeidshygiënische strategie, is complexe materie. We raden je dan ook aan om deskundige hulp in te schakelen. Je kunt daarvoor bijvoorbeeld contact opnemen met jouw arbodienst of arbeidshygiënist.

SER-publicaties

Advies voor grenswaarde 1,2-dichloorethaan | De Subcommissie GSW adviseert voor nu een grenswaarde van 4,12 milligram (mg) per kubieke meter (m3) als gemiddelde concentratie in de lucht over een achturige werkdag (4 mg/m3 TGG-8uur).

Advies voor grenswaarde soja-allergenen | Briefadvies over een grenswaarde voor inhaleerbare meelstof van de Subcommissie GSW aan de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

Biomonitoring en sensoring: gezondheid en privacy op de werkvloer centraal | Tweedelig rapport. Deel I verkent de mogelijkheden om biomonitoring en sensoring te benutten ten bate van gezonde en veilige arbeidsomstandigheden. In deel II bevvat het advies van de raad over biomonitoring in relatie tot gevaarlijke stoffen op de werkplek.

Grenswaarde vinylchloridemonomeer (vcm) (pdf) | Invoering van de streefwaarde lijkt vooralsnog niet haalbaar. Invoering van de Europese grenswaarde betekent een verlaging van de huidige wettelijke grenswaarde.

Advies grenswaarde o-Toluïdine (pdf) | De Subcommissie Grenswaarden Stoffen op de Werkplek van de SER adviseert 0.084 mg/m3 (TGG 8uur) als wettelijke grenswaarde in te voeren voor o-toluïdine. Deze waarde komt overeen met het streefrisiconiveau.

Grenswaarde voor hydrazine (pdf)| De subcommissie GSW adviseert om als wettelijke grenswaarde in te voeren voor hydrazine: 13 μg/m3 of 0.01ppm met H-notatie.

*SER-publicaties gevaarlijke stoffen tot en met 2019. Zie ook de volledige lijst met SER-publicaties over arbo-onderwerpen

Relevant nieuws

Gezondheidsraad start een openbare consultatieronde over styreen | 3 september 2024

Gezondheidsraad start openbare consultatieronde over molybdeen | 3 september 2024

Openbare consultatierondes van de Gezondheidsraad over de stoffen respirabele kristallijne silica en koolmonoxide | 10 januari 2024

Monitor arbeidsongevallen 2022 van de Nederlandse Arbeidsinspectie | 27 oktober 2023

Regeling tegemoetkoming stoffengerelateerde beroepsziekten (TSB) | 13 oktober 2023

Nieuwe consultatieronde voor de gevaarsindeling van de stof pyridine | 8 mei 2023