Publicatie

Veilig en gezond werken in de kou: Hoe pakt Iver dat aan?

Iver bouwt en onderhoudt windturbines. Een groot deel van het werk is buiten. Hoe zorgt dit bedrijf dat monteurs ondanks de kou alert blijven bij het werken met tonnen wegende onderdelen? ‘Het is belangrijk dat je vooraf nadenkt over risico’s, zodat monteurs niet op het moment zelf nog oplossingen moeten zoeken.’

Iver ondersteunt fabrikanten en eigenaren bij de hele levenscyclus van windturbines: van bouw, service en onderhoud tot afbraak en revisie. Veertig medewerkers werken buiten. Service en onderhoud gebeuren voornamelijk binnen in de molen, zegt QHSE-manager (Quality, Health, Safety, Environment) Pieter de Vries. “Daar heb je geen last van de kou. Een draaiende molen wekt energie op en daarbij komt warmte vrij. Dus ook in de winter is het boven in de molen 15 graden. Bouwen, demonteren en onderdelen vervangen gebeurt uiteraard wel buiten. Liefst plannen we dat buiten de koudeperiode, maar dat lukt niet altijd.”

Alert zijn

Werken in de kou kan leiden tot onderkoeling. De Vries wijst op nog een gevaar: “Je wordt stijver, je bewustzijn gaat omlaag. Het is belangrijk dat medewerkers zich daarvan bewust zijn. In de windindustrie is alles groot, lomp en zwaar. De bladen, versnellingsbak en generator wegen tonnen. En dat moet gehesen worden. Je moet er dus goed met je hoofd bij blijven. Monteurs werken minstens met z’n tweeën. Want als er op 130 meter hoogte in een molen iets gebeurt, komen de brandweer en ambulance je niet helpen. Je bent op elkaar aangewezen.”

Mannen in werkkleding bij een grote machine in een weiland (van het bedrijf Iver) Fotograaf: Tim Muller

Project-RI&E

Kou maakt deel uit van de risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E) van bouw- en vervangingsprojecten. “De sitemanager bespreekt bij de start van het project met de collega’s alle risico’s van de werkzaamheden en hoe ermee om te gaan.” Het is cruciaal om risico’s vooraf te onderkennen, vindt hij. “Daardoor voorkom je dat monteurs op het moment zelf nog oplossingen moeten zoeken. Je hebt al goed nagedacht over de risico’s en adequate maatregelen.” Ook bij de voorlichting van medewerkers zijn weer en wind een belangrijk onderwerp. “Als VCA-gecertificeerd bedrijf houden we minimaal tien keer per jaar een toolboxbijeenkomst voor de medewerkers. Daarin gaat het ook over weersomstandigheden, dus ‘s winters over kou.”

Maatregelen

Iver treft diverse maatregelen om de risico’s te beperken. “Als mensen beneden werken, proberen we de werkplek af te schermen. Verder voorzien we monteurs van warme kleding, zoals doorwerkoveralls (gevoerd en met extra isolatie), thermo-onderkleding en mutsen. Ook houden we kortere werkperiodes aan, zodat ze regelmatig een pauze kunnen nemen in de bedrijfsbus met verwarming en apparaten om warme dranken of soep klaar te maken.” Werken met trillend gereedschap is in de kou meer belastend. De Vries koopt daarom ergonomisch, trillingsvrij materiaal en zorgt dat het goed wordt onderhouden. “Het is ook belangrijk dat monteurs gereedschappen opbergen in de bedrijfsbus, en niet ergens laten liggen waar het koud wordt.” Door een combinatie van kou en neerslag komen er soms sneeuw en ijs op de wieken te liggen. “Het risico op vallend ijs kan reden zijn om het werk stil te leggen, net als te harde wind.”

In het kort

Wie: Iver, experts in wind.
Wat: Kou maakt deel uit van de algemene RI&E en project-RI&E’s.
Maatregelen: bronmaatregelen (waar mogelijk om de winter heen plannen, werk stilleggen), collectieve maatregelen (afscherming werkplek, regelmatig opwarmen, kortere werkperiodes, trillingsvrij gereedschap, voorlichting) en persoonlijke beschermingsmaatregelen (warme kleding). Bewustwording: toolboxmeetings, risico’s doorspreken bij de start van elk project.

Tip voor andere werkgevers

QHSE-manager Pieter de Vries: ‘Geef medewerkers, bijvoorbeeld in het kerstpakket, een thermosfles cadeau. Dat stimuleert om in het veld af en toe iets warms te drinken.’

Thema Arbo