Veilig en gezond werken in de kou: Hoe pakt Heijmans dat aan?
De medewerkers van bouwbedrijf Heijmans werken ook ’s winters buiten. Dat is onvermijdelijk in deze sector. Koude is dan ook onderdeel van de risico-inventarisaties en -evaluaties. ‘Wij weten dat we als bedrijf iets te doen hebben om het werk in de winter veilig en gezond te kunnen doen.
“In alle onderdelen van ons bedrijf hebben we te maken met werken in de kou”, zegt directeur veiligheid Werner van Eck. “Niet alleen bij woningbouw, utiliteit en infra, maar ook in de serviceorganisatie. Zo staan servicemedewerkers weleens op het dak om een installatie te onderhouden. Alleen werk waarbij kou ten koste gaat van de kwaliteit, proberen we ‘s winters te vermijden, zoals asfalt- en markeringswerkzaamheden. Maar ook dat is niet altijd mogelijk: als er ergens een gat in de weg zit bijvoorbeeld, dan moeten wij toch in actie komen.”
Kou maakt daarom onderdeel uit van de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) van de verschillende businessunits. “Een lage temperatuur brengt risico’s met zich mee, zoals onderkoeling en bevriezing. Verder heb je in winterse omstandigheden te maken met gladheid, aanrijgevaar, struikelen, vallen en uitglijden. Bovendien is het risico op ongelukken groter omdat kou minder alert kan maken. Denk bijvoorbeeld aan de situatie dat een medewerker met hete materialen werkt aan dakbedekking.”
Afspraken en maatregelen
Kou is ook een onderwerp van een toolbox. Dat is een periodieke bijeenkomst voor de medewerkers waarin zij worden gewezen op de risico’s en tips krijgen over hoe zij zichzelf en hun materialen kunnen beschermen. Volgens Van Eck zorgen goede afspraken over veilig werken en maatregelen als het tochtvrij afschermen van werkruimtes, goede kleding en warme dranken dat mensen prima kunnen werken onder koude omstandigheden. “Elke werknemer heeft een volledig pakket persoonlijke beschermingsmiddelen. Daarin zit bijvoorbeeld een thermoshirt en -broek, wintersokken, handschoenen, een muts en gevoerde laarzen.” Hij wijst er ook op dat je in de kou meer energie nodig hebt om op temperatuur te blijven. “Als je dat te lang doet, pleeg je roofbouw op je lichaam. Dus wordt er vaker en langer gepauzeerd. Daar zijn geen harde regels voor, alleen uitgangspunten. Dit bepaalt de leiding op de bouw, want die kennen de specifieke omstandigheden.”
Tijdig waarschuwen
Een speciale interne werkgroep van Heijmans houdt het weer in de gaten. “Bij bijvoorbeeld plotselinge vorst of sneeuw sturen zij een waarschuwing naar de operationele leiding van een project. Met verwijzing naar de toolbox met adviezen over wat ze in zo’n geval kunnen doen.” De regels over onwerkbaar weer zijn vastgelegd in de cao Bouw & Infra, besluit Van Eck. “Werknemers mogen het werk neerleggen bij een gevoelstemperatuur onder de -6 graden. Maar ook als rijwegen of looppaden op de bouwplaats door bevriezing niet begaanbaar zijn en de werkgever geen aangepast werk kan aanbieden.”
In het kort
Wie: Koninklijke Heijmans.Wat: Kou maakt onderdeel uit van de RI&E van business units, toolbox winterse omstandigheden, cao-bepalingen over onwerkbaar weer. Maatregelen: bronmaatregelen (werk stilleggen), collectieve maatregelen (ruimtes waar gewerkt wordt tochtvrij afschermen, meer/langer pauzeren, verwarming schaftkeet, warme dranken in de pauzes, gladheidsbestrijding, voorkomen aanrijdgevaar en bevriezen materiaal en materieel), voorlichting en instructie en persoonlijke beschermingsmaatregelen (warme kleding).
Bewustwording: toolbox over winters weer, (risico’s van) het weer bespreken tijdens de dagstart en voor ontwikkelen van proactief veiligheidsgedrag in het algemeen: geenongevallen.nl, het veiligheidsplatform van Heijmans
