Industrie- en Energietop

Speech van SER-voorzitter Mariëtte Hamer bij de Industrie- en Energietop, gehouden in het SER-gebouw, op 26 maart 2021.

26 maart 2021 – SER-gebouw

Het gesproken woord geldt.


Welkom, het verheugt me deze top te mogen openen. En ik ben ook blij dat de industrie plannen heeft ontwikkeld die de weg bereiden naar een toekomst met perspectief.

  • perspectief op economische vooruitgang,
  • perspectief op nieuwe en schone bedrijfsactiviteiten,
  • perspectief op banen- en inkomensgroei voor mensen in de regio’s.

Verduurzamen industrie

Het is een top die uitstraalt waar Nederland sterk in is: samenwerken. Bedrijven, overheid, werknemers en wetenschap kijken naar de kansen en de mogelijkheden om de industrie te verduurzamen.

Wat het mooi maakt, is dat het komt vanuit de grote regionale industriële clusters die ons land zoveel welvaart brengen. Welvaart die we ook aan de volgende generatie willen doorgeven. Maar dan wel duurzaam.

Ik zie die intentie hier terug, bij de aanwezigen hier in de zaal: Limburg, Zeeland, Groningen, Rotterdam, de IJmond. “Kilometers industrieel genot”, zoals voormalig minister Wiebes het noemde. Ik zie het ook in de opbouw van het hele programma. En ook als je ziet wie zich allemaal hebben aangemeld om naar deze top te kijken.

Meer dan CO2-heffing

Twee jaar geleden presenteerde de SER het advies Nationale klimaataanpak voor regionale industriële koplopers. Daarin verkondigt de SER de bredere opvatting dat verduurzaming van de industrie meer is dan een nationale CO2-heffing. Daar zult u het vast allemaal mee eens zijn.

Twee jaar terug waren er al volop plannen in ontwikkeling die in potentie meerdere doelen kunnen dienen:

  • een forse CO2-reductie,
  • circulair gebruik van grondstoffen en materialen,
  • toekomstbestendige verdienmodellen met per saldo banen- en inkomensgroei.

U wilt daar nu mee vooruit. Dat stemt hoopvol.

Arbeidsmarkt en scholing

Onlangs sprak ik met de regionale SER’en. Ja, die bestaan ook. De SER Noord-Nederland gaf aan dat onvoldoende vaklieden wel eens de achilleshiel van de energietransitie kan blijken te zijn. Het is duidelijk dat voor zo’n transformatie goed regionaal arbeidsmarkt en scholingsbeleid noodzakelijk is. Dat onderwijs ook regionaal goed op de ontwikkelingen kan inspelen.

Daar zijn we als SER al druk mee bezig. Neem ons programma Leven Lang Ontwikkelen en onze betrokkenheid bij de Taakgroep van het Klimaatakkoord over Arbeidsmarkt en Scholing.
En deze top onderschrijft die noodzaak.

Aandacht voor clusters

Een belangrijke constatering uit ons advies is dat sterke en duurzame industrieclusters een enorm belangrijke regionaal-economische uitstraling hebben. Wat is Rotterdam zonder concurrerende Europoort?

Dat geldt ook voor Noordoost-Groningen (Eemshaven), Zeeuws-Vlaanderen met het industriële complex rondom Terneuzen en de regio Sittard–Geleen (Chemelot). De onrust over de toekomst van Tata Steel illustreert het belang van dit complex voor het Noodzeekanaalgebied en de omringende gemeenten.

Kortom, uw aanbod zie ik met meer dan gewone belangstelling tegemoet. Het sluit mooi aan bij het Rijnlandsmodel 2.0 van VNO-NCW en MKB-Nederland in hun recente agenda voor 2030.

Aanbod aan nieuw kabinet

Daarom mijn boodschap aan u: laat uw aanbod aan het nieuwe kabinet ook een aanbod zijn aan de samenleving, te beginnen bij de betrokken werknemers en hun vertegenwoordigers.
En laat het aanbod ook een aanbod aan de bevolking in de regio zijn. Dan ontstaat een toekomstperspectief waar we allemaal trots op kunnen zijn!

We kunnen dit tot een succes maken als we onze samenwerking versterken en resultaten laten zien. Duidelijk maken dat je doet wat je zegt, is daarbij een belangrijk. Maar laten we het debat niet te scherp voeren. De verduurzaming van Nederland is iets wat we alleen maar samen kunnen doen.

Deze top geeft aan dat de wil er is. Ik ga ervan uit dat bij de uitwerking transparantie en samenwerking centrale uitgangspunten zijn. Dat zijn waarden die terecht een prominente plaats innemen in het Rijnlandse model 2.0 van VNO-NCW en MKB-Nederland in hun recente agenda voor 2030.
Deze top kan een mooi begin zijn om de scherpe verhoudingen wat meer te normaliseren.

Het is in ieders belang dat de verduurzaming van de industrie slaagt. Als we het goed doen zijn we koploper en versterkt de verduurzaming ons verdienvermogen, onze welvaart en de economische veerkracht van onze regio’s.

Wie wil dit nu niet?