Een digitale economie die werkt voor iedereen

Er is actie nodig om de digitale economie voor iedereen te laten werken. Zo moeten er stappen worden gezet op het gebied van digitale vaardigheden, wetgeving en de digitale infrastructuur. In de strategie Digitale Economie heeft het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) vijf pijlers benoemd.

man aan het werk © Shutterstock

De ontwikkelingen rondom digitalisering gaan razendsnel. In deze artikelen houden medewerkers van de SER je op de hoogte over de laatste actualiteiten en wat die betekenen voor organisaties, de arbeidsmarkt en onze samenleving.

De vijf pijlers zijn een uitwerking van de ambities en doelen waar het ministerie zich in samenwerking met andere partijen op gaat richten. De strategie maakt deel uit van de digitale economie, dat samen met het ‘digitaal fundament’ is benoemd in de hoofdlijnenbrief van het ministerie uit februari 2022.

De vijf pijlers zijn:

1) Versnellen digitalisering in het mkb

Het ministerie maakt een onderscheid tussen innovatieve koplopers (start and scale up), innovatievolgend mkb en het brede mkb. De nadruk ligt op het stimuleren van de twee laatstgenoemde groepen. De uitdaging voor het innovatievolgende mkb is om meer geavanceerde technologieën toe te passen, voor het brede mkb is de uitdaging dat ze meegaan in de digitale transitie. Voor deze groep ondernemers gaat het om een verhoging van het digitale basisniveau. Ook moeten zij hun digitale basisvaardigheden vergroten om zo verder gebruik te maken van digitale technologieën. De overheid wil deze ambities verwerken door:

  • De uitvoering van drie (bestaande) programma’s die digitale technologie in het bedrijfsleven versnellen:
    - Versnelling digitalisering mkb
    - Smart Industry
    - De Europese Digitale Innovatiehubs (EDIH), gericht op de toepassing van geavanceerde technologie in het mkb.
  • Mogelijke opschaling van succesvolle sectorale aanpak naar andere (top)sectoren.

2) Stimuleren digitale innovatie en vaardigheden

Om ervoor te zorgen dat Nederlandse ondernemers, de beroepsbevolking en consumenten meer gaan profiteren van de kansen van digitalisering is een versterking van de kennis- en innovatiebasis nodig. Een grote uitdaging daarbij zijn de tekorten op de arbeidsmarkt, met name technici en ICT’ers. Deze tekorten vormen een bedreiging voor de Nederlandse economie. Om het tij te keren wordt ingezet op publiek-private samenwerking rond data delen en digitale sleuteltechnologieën. Daarnaast wordt gewerkt aan versterking van digitale vaardigheden en digitale innovatie in het onderwijs. Het doel is 1 miljoen digitaal geschoolden in 2030.

3) De juiste randvoorwaarden voor goedwerkende digitale markten en diensten

In de digitale economie is het essentieel dat de markten goed werken. Belangrijk is dat bedrijven en consumenten niet afhankelijk zijn van een beperkt aantal grote techbedrijven. Nederland werkt in EU-verband aan het borgen van de belangrijkste randvoorwaarden en grondrechten in de digitale economie. Via Europese regelgeving worden nieuwe en aankomende Europese wetgeving geïmplementeerd om een innovatieve interne markt te versterken. Voorbeelden hiervan zijn de Digital Services Act (DSA), de Digital Markets Act (DMA), de Data Governance Act (DGA), de Data Act (DA), de AI Act (AIA) en het moderniseren van de ePrivacy-verordening.

Deze wetgeving heeft verschillende doelen, zoals eerlijkere concurrentie op de digitale markten en meer keuzevrijheid voor consumenten en bedrijven. Ook een helder kader voor het vertrouwd delen van data, datagebruik bevorderen en de waarde van data eerlijker verdelen maken hier onderdeel van uit. Tot slot moet de wetgeving de inzet van artificiële intelligentie en voldoende privacy voor gebruikers waarborgen. 

4) Behouden en versterken van een betrouwbare en hoogwaardige digitale infrastructuur

De positie van Nederland als internationaal digitale hub heeft een sterke magneetfunctie voor nieuwe start-ups en meer gevestigde bedrijven. Nederland beschikt over een betrouwbare, hoogwaardige digitale infrastructuur. Er worden echter steeds hogere eisen gesteld aan deze infrastructuur. Door deze te blijven versterken kunnen burgers en bedrijven volwaardig deelnemen aan de maatschappij en de economie. 

Het kabinet streeft naar een weerbare digitale infrastructuur. Hierbij worden publieke waarden als toegankelijkheid, betaalbaarheid, veiligheid, privacy, betrouwbaarheid, kwaliteit en functionaliteit geborgd. Het kabinet werkt hieraan met een integrale beleidsvisie. Door tevens de kansen van digitalisering te benutten, kan de digitale infastructuur worden verduurzaamd.

5) Versterken cybersecurity

Een cyberaanval kan grote schade veroorzaken in de maatschappij. Om dit te voorkomen heeft het ministerie van Justitie en Veiligheid de Nederlandse Cybersecurity 2022-2028 opgesteld, waarin de aanpak voor cybersecurity wordt toegelicht. De strategie moet Nederland digitaal veilig maken, inclusief de arbeidsmarkt en het onderwijs.

Lees meer

Naast de strategie Digitale Economie heeft het ministerie van EZK de Toekomstverkenning Digitale Economie 2030 gepubliceerd.