Eigen regie in de glastuinbouw: grote thema’s van mens tot mens bespreken
Een innovatief bedrijf staat of valt met de innovatiekracht van zijn medewerkers. Des te belangrijker is het om onze kennis en vaardigheden op peil te houden en zelf de regie te nemen in onze ontwikkeling. Mkb-ondernemers zijn over het algemeen meester in het nemen van eigen regie. Maar kunnen zij de eigen regie van hun medewerkers ook stimuleren?
In een reeks van vier artikelen gaan we nader in op voorbeelden uit de mkb-praktijk. In deel 1 spreken we met Jolanda Rosloot, adviseur opleiding en ontwikkeling bij Kasgroeit.
Kasgroeit is een organisatie opgericht vanuit Glastuinbouw Nederland, Plantum, CNV vakmensen en FNV met als doel: werken, leren en ontwikkelen in de glastuinbouw stimuleren. Het team van Kasgroeit is een soort vliegende HR-brigade voor ondernemers en werknemers en ondersteunt bij de werving van nieuwe medewerkers, het activeren & opleiden van zij-instromers voor de sector en bijscholing van werkenden.
Innovaties vragen om een leven lang ontwikkelen
De glastuinbouw is een diverse sector met veel kleine tot middelgrote mkb-bedrijven. Veel daarvan zijn familiebedrijven. “Mkb-ondernemers in de glastuinbouw zijn praktisch ingesteld. Termen als ‘leercultuur’ en ‘eigen regie’ zeggen hen niet zoveel, maar hoe je met je mensen omgaat en hoe een bedrijf zich ontwikkelt is wel degelijk van belang om succesvol en innovatief te zijn, juist in deze sector”, aldus Jolanda.
Het is bovendien één van de meest innovatieve sectoren van Nederland. Nederland loopt voorop in de wereld qua ontwikkelingen in de glastuinbouw. Denk aan plukrobots en robotassistenten, maar ook aan autonome drones die insecten bestrijden of zieke planten spotten. Om deze technologische veranderingen bij te benen moeten medewerkers zich doorlopend ontwikkelen. De meeste medewerkers vinden dat ook leuk.
De sector kampt echter ook met een tekort aan arbeidskrachten. Het vinden van mensen met voldoende vakkennis wordt steeds lastiger en het vasthouden van medewerkers blijkt een uitdaging. Dat merken steeds meer ondernemers. Daarnaast is er het actuele vraagstuk op het gebied van duurzame inzetbaarheid. Hoe kan de sector ervoor zorgen dat medewerkers tot aan hun pensioen inzetbaar blijven? Dit alles maakt leren en ontwikkelen en het stimuleren van eigen regie steeds belangrijker voor de glastuinbouw.
Wat kan de werkgever doen?
Jolanda heeft veel contact met ondernemers over personeelsvraagstukken, waarbij zij ook kijkt naar het stimuleren van eigen regie bij medewerkers. Door groei en professionalisering van bedrijven ziet zij meer bewustwording ontstaan op het gebied van leren en ontwikkelen. Zo wenden steeds meer ondernemers zich tot Colland Arbeidsmarkt – het Opleidings- en Ontwikkelfonds voor de Agrarisch en Groensector. Deze organisatie ondersteunt werkgevers met subsidies voor opleidingen en loopbaanvouchers voor werknemers.
Toch ziet Jolanda ook nog ruimte voor verbetering: “Eigen regie ligt niet alleen bij de medewerker, maar hangt samen met hoe de hele organisatie is vormgegeven. Is er bijvoorbeeld voldoende uitdaging en variatie in de taken? Is er steun van collega’s en leidinggevenden? Is er transparantie over de koers van de organisatie voor de lange termijn? Ook werkgevers kunnen wat doen in dit verhaal. In plaats van medewerkers ineens te confronteren met een nieuwe robot, kun je ze meenemen in het keuzeproces met demonstraties.”
Laaghangend fruit
Medewerkers én ondernemers samen aan de bak dus. Maar wat als je geen HR-afdeling hebt, en weinig tijd? Wat is dan het laaghangend fruit? Wat zou iedere ondernemer kunnen doen om eigen regie bij medewerkers te stimuleren? Jolanda’s advies luidt: “Vraag minimaal één keer per jaar aan je medewerkers wat ze willen. Hoe zien zij de toekomst? Wat zouden ze nog willen leren? Dat kan gewoon in het paadje (in de kas).”
Het lijkt zo simpel: één keer per jaar een gesprekje met medewerkers over de toekomst van het bedrijf en hun wensen en ideeën. Waarom gebeurt dat nog niet? Zijn we nu echt met z’n allen zo gefocust op het dagelijkse werk dat we vergeten te vragen naar de wensen en ideeën van de ander? Willen we het niet weten, omdat het niet overeenkomt met onze eigen toekomstplannen? Of willen we een bepaalde afstand bewaren tot onze collega’s, juist in familiebedrijven? Hoe het ook zij: kén elkaar is het devies. Dat is een taal die iedereen verstaat. Iedere ondernemer één keer per jaar in gesprek over de toekomst van bedrijf en medewerkers. Kleine moeite, groot gebaar!
Zelf aan de slag?
Wil je zelf aan de slag met het stimuleren van eigen regie? Vanuit de Actie-agenda Leven Lang Ontwikkelen is een handreiking gepubliceerd voor mkb-ondernemers met tips, praktische voorbeelden en een overzicht van beschikbare subsidieregelingen.
