Voelen dat veranderingen de wereld beter maken
Rechtvaardigheid is een woord dat pas dichtbij komt als je het concreet maakt. In een rechtvaardige samenleving worden ieders belangen, wensen en behoeften gehoord en meegenomen in te maken afwegingen en keuzes. Ook die van de jongeren en toekomstige generaties.
Leestijd: 2 minuten
Column van:
Daarom moeten we het met elkaar hebben over vergrijzing, digitalisering, klimaatverandering en de grote sociale ongelijkheid in Nederland en daarbuiten. Transities die niet te keren zijn, maar wel in een richting kunnen worden gestuurd die mensen perspectief en hoop geeft. De lusten en lasten moeten eerlijk worden verdeeld. Anders nemen de tegenstellingen in de samenleving toe, gaat de brede welvaart omlaag en verliezen we met z’n allen.
Als je voelt dat veranderingen de wereld beter, veiliger, gezonder en eerlijker maken, zul je eerder geneigd zijn om mee te bewegen en mogelijk zelfs helpen om de transities te versnellen. Banen in de fossiele industrie verdwijnen, maar er komen groene banen voor terug. Benzine- en dieselauto’s verdwijnen, maar de (stads)lucht knapt er flink van op. De industrie verduurzaamt, maar wordt daarmee ook een stuk schoner. Woningen moeten energieneutraal worden gemaakt, maar worden daarmee ook gezonder en comfortabeler en houden hun waarde voor de toekomst.
Een rechtvaardige samenleving vraagt een permanente dialoog tussen politiek en samenleving, met ondernemers, werkgevers, werkenden, maatschappelijke organisaties, burgerberaden en burgers in Nederland en Europa. Maar ook met buitenlandse overheden, bedrijven, vakbonden en maatschappelijke organisaties. Want de negatieve impacts van bedrijfsactiviteiten worden vaak juist in productielanden gevoeld.
Gerelateerde artikelen
De Europese Unie heeft Just Transition hoog op de agenda gezet. Het is een belangrijk onderdeel van de Green Deal dat Europa uiterlijk in 2050 klimaatneutraal is. Zo is er een Just Transition Fund ingesteld dat Europese regio’s ondersteunt bij de overgang naar een groene economie en een klimaatneutraal Europa. Just transition is ook een belangrijk motief voor de net van kracht geworden Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). Deze Europese richtlijn verplicht bedrijven te rapporteren over de impact van hun activiteiten op mens, natuur en milieu. Daarmee wordt ‘rechtvaardige transitie’ een begrip dat inhoud krijgt.
Transities kunnen, nee móéten de wereld schoner, groener, eerlijker en inclusiever maken. Daar willen wij als SER aan bijdragen, hier en nu, elders en later. In ons streven naar brede welvaart zit rechtvaardigheid ingebakken. Brede welvaart is welvaart waarin iedereen meedoet en iedereen deelt, en niemand wordt achtergelaten.
De komende jaren zullen niet simpel worden. Er moeten scherpe keuzes worden gemaakt. Niet alles kan overal en zeker niet tegelijk. Maar laten we werken aan een toekomst waar iedereen naar gaat verlangen.
Column geschreven vóór benoeming tot informateur.