Zicht op

Een dialoog is krachtiger dan controle

Onlangs liepen mijn collega’s in een Indiase kledingfabriek. Ze waren onder de indruk van de veiligheidsmaatregelen. Overal waren brandblussers en niet-geblokkeerde nooduitgangen, gemarkeerd door pijlen op de vloer. Tot mijn collega’s een medewerker lieten demonstreren wat hij zou doen bij een brandalarm. De man rende weg van de nooduitgang, want daar brandde een rode lamp en: “Red means danger”.

Leestijd: 3 minuten

Column van:

Helen Kuyper
Helen Kuyper,
directeur van het op dialoog gebaseerde programma WeProgram, waarbij specialisten in conflict en groepsdynamiek aangesloten zijn. Kuyper heeft een achtergrond als jurist en is gespecialiseerd in mediation voor grote groepen.

In een fabriek in Bangladesh fotografeerden we gevaarlijke plekken voor vrouwen. Op één afdeling hoefden we niet te komen, volgens de directeur, want daar werkten geen vrouwen. Maar arbeidsters moesten wel over die bewuste afdeling lopen. Er werd naar hen gestaard en ze werden betast – en soms erger.

Kledingarbeider Bangladesh
Kledingarbeide Bangladesh | Foto: Shutterstock / zakir1346

Elk bedrijf dat productie uitbesteedt aan fabrieken in Azië, het werkgebied van WeProgram, weet dat er misstanden zijn: veiligheidsissues, seksueel geweld, uitbuiting, ongezond werk en meer. Vaak zien bedrijven in audits de oplossing, maar deze standaardcontroles zijn oppervlakkig en werken fraude in de hand. WeProgram wil het onzichtbare blootleggen: van machtsstructuren tot misstanden. Dat vergt diepgaande betrokkenheid.

‘Pas als mensen zich gehoord voelen, ontstaat er hoop op een oplossing’

In opdracht van onze brand partners – bedrijven die hun verantwoordelijkheid willen nemen, zoals het Zweedse outdoor-merk Fjällräven, de Duitse winkel- keten Tchibo en de Deense textielfabrikant Beirholm – bouwen we aan relaties met fabriekseigenaren, managers én de fabrieksarbeiders. Uiteindelijk brengen we hen samen voor een speciaal ontworpen dialoog. Op een veilige, niet- confronterende manier, bijvoorbeeld met theatersessies en anonieme brieven.

Dat we de héle organisatie met elkaar laten praten, is vernieuwend. Dat wordt zelden of nooit gedaan. Als mensen zich gehoord voelen, ontstaat er hoop.



Soms zijn oplossingen behapbaar, zoals bij het management van de Indiase kledingfabriek dat vergat arbeiders voor te lichten over handelen bij brand. Soms is het complexer – bij seksueel geweld, bijvoorbeeld. De looproute in de Bengaalse fabriek wordt veiliger, maar bewustwording en gedragsverandering vergen tijd. Elk succes is fragiel. Daarom blijven we jarenlang meewerken in de fabriek en gaan we steeds opnieuw de dialoog aan. De kracht daarvan kun je niet onderschatten.

Dat er aandacht is voor betekenisvol ondernemen, is waardevol. Geen enkel bedrijf kan problemen in toeleveringsketens zelf oplossen. Maar verschuil je niet achter cijfers en audits en vraag om hulp!


Dit artikel verschijnt ook in het papieren nummer van Zicht op betekenisvol innovatief ondernemen.

Abonneer nu gratis


Werken in natuursteen