• 
• 

'Meer vrouwen in digitale technologie, hoe moeilijk kan het zijn?'

Of ze bij toeval in het IT-werkveld is gerold? Geke Rosier, oprichter van career- en mentorship platform RightBrains voor vrouwen met digitale ambities, moet hartelijk lachen om de vraag. “Uit onderzoek van mijn voormalige consultancybedrijf ForceFive bleek een aantal jaar geleden al dat 36 procent van de vrouwen met een functie in de IT daar niet bewust voor gekozen heeft, maar er min of meer toevallig in gerold is.” Rosier zelf vormt daar geen uitzondering op en denkt met plezier terug aan haar eerste schreden binnen het werkveld, toen ze na haar studie bedrijfskunde en eerste banen in het buitenland in Nederland bij Microsoft aan de slag ging. “Ik was de eerste consumer product marketeer in Nederland bij dat concern en onder meer betrokken bij het in de markt zetten van Encarta, ’s lands eerste digitale encyclopedie, toen nog op cd-rom.” Een tikje bleu was ze ook, geeft ze achteraf ruiterlijk toe. “Ik was destijds, in 1995, een vreemde eend in de bijt. De enige zonder technische achtergrond in een omgeving met alleen maar mannelijke techneuten – ik vond het al lastig iets op te zoeken op de servers. Dan kwam de helpdesk weer naar me toe en hadden ze het over ‘xyz’. Nou, ik had geen idéé waar dat over ging.”

Ronde vormen in IT

Na Microsoft kwam ze terecht bij een marketingadviesbureau, dat zich bezighield met marketingstrategie voor technische startups. Rosier, die van nature graag álles wil snappen, doorliep vanwege haar nauwe contacten met die startups een steile leercurve. Al snel merkte ze dat ze met al haar ervaring in de marketingstrategie van grote waarde was voor IT’ers, die simpelweg hun producten en diensten naar de markt wilden brengen. “Uiteindelijk heb ik ook nog een tijd onder de CIO van de IT-organisatie van ABN AMRO gewerkt. Daar kreeg ik te maken met service management en proces management: er ging wederom een wereld voor me open.” 

Na al die jaren gewerkt te hebben op het snijvlak van business en IT kon Rosier als geen ander de vertaalslag tussen die twee entiteiten maken en zag ze samen met een compagnon een gat in de markt, aangezien de alignment tussen business en IT vaak te wensen over liet. “De ‘wij’ en ‘hullie’-cultuur tussen die twee disciplines verbaasde me altijd al, want om te innoveren zul je moeten samensmelten.” Ze startte haar eerste consultancy: ForceFive. Rosier en haar compagnon, Anita van den Hoek, waren behoorlijk selfmade en beschikten over een gezonde dosis lef. “We keken naar de behoeften in de markt, stemden daar onze diensten op af en gingen er de boer mee op.” Dat twee vrouwen die rol pakten, trok de aandacht. “Er werd soms wat gedold en getest – staan ze hun mannetje wel, hebben ze genoeg kennis in huis? Vooral Anita kreeg die mannen snel stil met al haar kennis en kunde, maar het was ons wel duidelijk dat vrouwen te weinig zichtbaar waren in het werkveld.” En dat in een tijd waarin glashelder werd dat kennis van IT onontbeerlijk is voor élke baan op elk niveau, of je nou in de zorg of bij de overheid werkt. 

Met haar boek Ronde vormen in IT (2011) wilde Rosier dan ook duidelijk maken dat IT een strategische randvoorwaarde is, en dat de beste voedingsbodem voor innovatie schuilt in de integratie van ‘harde’ IT-kennis en kunde met ‘zachte competenties’ als samenwerking, agility, communicatie, inlevingsvermogen en creativiteit – competenties die door de bank genomen vaak ruimschoots bij vrouwen aanwezig zijn.

Een match met relevante vrouwen  

Ondanks hun ondervertegenwoordiging binnen het STEM-veld (science, technology, engineering en math) zijn vrouwen dus juist van nature behept met kwaliteiten die de kans op succes binnen de digitale technologie vergroten. Dat Rosier haar in 2014 opgerichte career- en mentorship platform de naam RightBrains meegaf, is dan ook geen toeval. Rosiers verwondering over het feit dat zo weinig vrouwen vaste voet krijgen in de branche die hun zulke grote kansen biedt – én die zij op een hoger plan kunnen tillen – was de opmaat tot het ontstaan van het platform. “Er is enorme schaarste in dit werkveld, én er is sprake van een reservoir aan onbenut potentieel: vrouwen met een tech-achtergrond en vrouwen die on-the-job-ervaring hebben opgedaan.” Toch komen deze talenten niet automatisch in een gespreid bedje terecht. “Al direct na de opleiding is er sprake van een leaky pipline: vrouwen vallen massaal uit. Bij mid-career-vrouwen gebeurt dat opnieuw: zij floreren niet binnen een masculiene omgeving, kunnen geen sponsorship vinden, zien te weinig rolmodellen.” 

Vandaar het platform RightBrains, dat een omgeving wil creëren waar vrouwen in verschillende fasen van hun carrière elkaar kunnen ontmoeten, steunen en inspireren. Uitermate trots is Rosier dan ook op de zojuist gelanceerde app, die vrouwen de kans biedt kennis te maken met honderden andere succesvolle vrouwen in hetzelfde werkveld. “Het lijkt op een dating-app, maar dan professioneel. Bij je aanmelding via app.rightbrains.nl laat je weten wat je achtergrond, kennis en interesses zijn. Vanaf dan word je gematcht met relevante vrouwen die je verder kunnen helpen. Je netwerk wordt versterkt, en door je kennis en skills door te geven stimuleer je ook het succes van anderen. Met elkaar laten we de community groeien: hoe meer vrouwen meedoen, hoe meer nieuwe vrouwen zij aantrekken en hoe normaler diversiteit binnen de branche wordt. Ook bedrijven doen mee: via de app krijg je te zien welke vacatures er zijn.” Dat laatste is mooi, maar voor Rosier draait het vooral om de impact die de pionierende vrouwen van nu kunnen maken. Voor hen ligt er een bijzondere opdracht: reshaping the digital world. “Ik geloof in deze generatie; de vrouwen hebben de kracht om met elkaar de jongere generatie te laten zien hoeveel kansen er liggen. Meer diversiteit zal het werkveld veranderen en tot echte innovatie leiden.” Op de RightBrains-website zijn vele interviews te lezen met vrouwen die met veel succes werken in de digitale technologie: inspirerend voor iedereen die stappen wil zetten om zich op dat vlak te ontwikkelen. 

Een doorbraak realiseren

RightBrains biedt ook het Digital Leadership Program, een praktische opleiding om digital learners te transformeren tot digital leaders. Het programma is volgens Rosier vergelijkbaar met een mini-MBA. “Deze opleiding is bedoeld voor mid-career-vrouwen met uiteenlopende achtergronden en affiniteit met IT. Topdocenten geven hen een bundel aan kennis mee op het vlak van strategie, nieuwe businessmodellen, software development, blockchain, Big Data, artificial intelligence, digitale transformatie en hoe je die transformatie bestuurlijk richting geeft. Dit alles om hen voor te bereiden op een leiderschapspositie met deze specifieke kennis in huis. De skills die de deelnemers ontwikkelen, kunnen ze direct toepassen.” 65 vrouwen doorliepen inmiddels met succes het programma, en Rosier wil dit aantal de komende jaren laten groeien. “Om voldoende vrouwen aan de top te lanceren, heb je immers een behoorlijke pool van talentvolle vrouwen nodig.” 

Om het succes van deze digital leaders te verzilveren, is echter nog wel een verandering van mindset bij bedrijven nodig. “Allereerst zie ik dat de discipline HR vaak nog onvoldoende aangesloten is op de vergaande digitale ontwikkelingen en daarom lastig kan overzien wat de gevolgen voor de workforce zijn.” Daarnaast hebben (beursgenoteerde) bedrijven, ondanks de schaarste en daarmee een aanzwellend aantal onvervulde vacatures, behoorlijk wat noten op hun zang. “Naast de opleiding die RightBrains biedt, zijn er nog meer mooie initiatieven in de markt, neem bijvoorbeeld coding bootcamps: de helft van de deelnemers die zich wil laten omscholen is inmiddels vrouw. Maar wie zo’n programma doorlopen heeft, krijgt te vaak te horen dat men op zoek is naar ervaren software developers – en dat geldt nog eens extra sinds corona, nu de markt er tijdelijk minder rooskleurig uitziet.” Echt een gemiste kans, vindt Rosier: “Bedrijven moeten werven op passie, drive en competenties en vervolgens tijd en energie steken in de verdere ontwikkeling van talentvolle vrouwen. Maar bedrijven zijn erg gericht op shareholder value, en denken daardoor te weinig op de langere termijn. De markt zal weer aantrekken, we zitten in een digitale revolutie, er zijn zat talentvolle vrouwen die dit werk succesvol kunnen doen: nú is de tijd om te investeren.” 

Behalve bij bedrijven ligt de verantwoordelijkheid voor een doorbraak ook bij de overheid. “Er zijn forse hervormingen nodig. Digital en tech moeten onderwerp zijn in élke studie, je krijgt er immers in elke carrière mee te maken. Maar er zijn te weinig docenten om die ambitie waar te maken, is vaak het tegenargument. Daar zijn echter heus oplossingen voor. Ontwikkel een stimuleringsprogramma en laat alle consultancies eraan meedoen. Geef ervaren mensen een verkorte opleiding en een vergoeding, zodat ze een keer in de week les kunnen geven. Dit onderwerp heeft zoveel urgentie, we moeten ermee aan de slag. Echt, hoe moeilijk kan het zijn?”

Tekst Nicole Gommers