• 
• 

‘Jezelf zijn is een ontdekkingsreis’

“Wie alleen voor persoonlijk succes gaat, redt het niet.” De filosofie van Claudia Hopman is even helder als sympathiek: succes staat altijd ten dienste van het grotere geheel – zijn de mensen om je heen niet succesvol, dan beklijft ‘eenzijdig’ succes niet. Een echte leider is er dus vooral op uit om anderen te laten floreren en heeft daarmee de blik op de lange termijn. Die filosofie is niet alleen van deze tijd: “Individualisme versus een focus op collectief succes gaat in golfbewegingen. De pandemie van de afgelopen maanden wakkert bij velen het verlangen aan iets voor de ander te betekenen – hoewel er natuurlijk ook leiders zijn die de situatie aangrijpen om anderen te slim af te zijn en er zelf beter van te worden.”

De aanloop van Hopmans carrière in de huidige vorm, als internationaal opererend coach en interim manager, was haar functie als internationaal marketingmedewerker van KPN, 25 jaar geleden. “Philips, destijds een grote klant van KPN, wilde als internationaal opererend concern wereldwijd data service- en voice-over-IP-contracten afsluiten. Dat kon KPN niet zonder meer regelen, en dus ging ik met alleen een telefoon en computer tot mijn beschikking aan de slag om contact te leggen met evenknieën van KPN in de belangrijkste markten van Philips. Wie was de accountmanager en wilde hij of zij meewerken aan een globaal contract? Ik zag hoe groot de cultuurverschillen waren, dat de technologie van land tot land verschilde, dat sales overal anders georganiseerd was. Die internationale aspecten boeiden me mateloos.” Hopman groeide daarna door tot manager globalisation voor top-50 corporate en multinationale accounts.

Nu werken aan de toekomst

Naast haar fascinatie voor internationale verschillen leidde nog een ander sterk ontwikkelde karaktertrek van Hopman uiteindelijk tot een carrièreswitch: “Als ik een project tot een goed einde bracht, dan dacht ik meteen: what’s next? Eigenlijk net zoals wanneer ik als kind een sport onder de knie had. Dan wilde ik verder kijken, want er viel nog zoveel meer te leren. En duidelijk voor mij was ook dat ik het geleerde niet zozeer voor mijzelf wilde houden, maar vooral wilde delen met anderen – om samen beter te worden.” Vanuit die gedachte startte Hopman haar bedrijf TOTARA, de naam van een boom die in haar kruin leven geeft aan tientallen andere plantensoorten, die daar vrijelijk kunnen groeien: precies wat Hopman voor haar clientèle wilde bewerkstelligen. In december 2019 ging ze verder onder haar nieuwe naam IAMCLAUDIA. “De rode draad was steeds dat ik verder wilde met mijn fascinatie voor leiderschap en voor internationale aspecten. Als coach voor onder meer directeuren, managementteams en faculteitsbesturen word ik veel benaderd door leiders met een internationaal profiel en ik coach altijd vanuit de gedachte develop yourself to create a better future tomorrow.” Het leverde haar een nominatie in de Top-60 best coaches of Europe op en een nominatie voor de Global Coaching Awards.

De leiders van nu zijn niet de leiders van de toekomst, aldus Hopman. Er zit áltijd een houdbaarheidsdatum op leiderschap, en in deze tijden van transformatie en digitalisering verloopt die houdbaarheid soms sneller: niet iedere leider is immers behept met de juiste toolbox voor verandering. “Maar leiders van nu kunnen wél bijdragen aan het succes van morgen, door de ontwikkeling van nieuw leiderschap, dat gericht is op iedereen die bij hen betrokken is. Ik wil graag samenwerken aan de ontwikkeling van vandaag, gericht op een betere toekomst. Vragen die ik voorgeschoteld krijg in mijn coachingspraktijk liggen vaak in het verlengde hiervan.”

Blijf stretchen

Een businesstrip naar India in 2010 vormde de aanleiding voor het oprichten van de stichting Global Women Leadership (GWL), die vandaag de dag gerund wordt door Hopman en haar bestuur. “Ik woonde een presentatie van een topvrouw van IBM bij over vrouwelijk leiderschap, een onderwerp dat ook bij mij altijd al top of mind was. Vrouwelijke leiders leveren belangrijke maatschappelijke bijdragen. Uit allerlei onderzoek blijkt dat succesvolle vrouwen erg geneigd zijn te investeren in toekomstig succes van anderen en vaak voor de hele gemeenschap zorgen. Dat doen zij bijvoorbeeld door scholing mogelijk te maken. Succesvolle mannen zijn vaker – maar zeker niet altijd – op zichzelf gericht. Na afloop feliciteerde ik deze Indiase topvrouw en zei dat ze vooral door moest gaan met het voor het voetlicht brengen van haar belangrijke boodschap. Haar reactie daarop had ik echter niet verwacht: ze pakte mijn beide handen vast en kreeg tranen in haar ogen. Dat was het moment dat ik wist: ik wil bijdragen aan nieuw leiderschap over de hele wereld, waarin vrouwen zo’n grote rol spelen, vanuit de overtuiging dat vrouwen nieuwe oplossingen brengen en nieuwe routes naar breed gedragen succes zullen ontdekken. Ik ben zeker niet tegen het doorbreken van glazen plafonds of tegen quota, maar veel liever ga ik in gesprek. Als duidelijk wordt wat er ten goede verandert als meer vrouwen op leiderschapsrollen terecht komen, dan staat de zin van meer diversiteit niet langer ter discussie.”

Verbinden en versterken

Maar ja, een bijdrage leveren aan nieuw leiderschap over de hele wereld, dat is geen geringe ambitie. En hoewel Hopman graag groot droomt – “Durven is het halve werk, als je durft te ontdekken wat je niet durft, dan ga je je ontwikkelen” – voelde ze zelf ook enig koudwatervrees. “Ik heb daarom meteen op 2 A-4’tjes uiteengezet wat ik nu precies wilde en dit naar 2 mensen gestuurd die erg belangrijk voor me zijn: Han Wijns, met wie ik nog samen heb gewerkt bij KPN, en mijn moeder. Ik wist dat zij me zouden steunen, maar me ook aan mijn plannen zouden houden.” Zo was er geen weg terug. Het doorzettingsvermogen van Hopman leidde tot het boek How Women Leaders Create the World en een bijbehorende documentaire, met daarin interviews met vrouwelijke leiders van multinationals in India, Zuid-Afrika, Suriname, Rusland, Amerika, Australië en Nederland. “In het boek en in de film komen vrouwen aan het woord over wat hen gevormd heeft tot wie ze vandaag de dag zijn, en over hun ambities voor de toekomst. Nieuw leiderschap begint immers bij jezelf, en gaat over ontdekken wat jouw volgende stap is. Alle vrouwen in het boek en de film hebben iets meegemaakt dat hen dwong keuzes te maken. Dergelijke stretches moet je dus ook blijven opzoeken. Denk bijvoorbeeld aan een HR-directeur van Danone uit Tsjechië, die de revolutie in dat land had meegemaakt. Zij kreeg vanuit Danone de vraag of zij klaar was voor een nieuwe carrière stap in Moskou. Nee zeggen limiteert je kansen, daarvan was zij zich zeer bewust, maar plaatsing in Moskou riep angst bij haar op, zo vlak na de revolutie in haar thuisland. Uiteindelijk besloot ze de kans aan te grijpen: deze angst overwinnen geeft pas echt vrijheid, besloot ze.” Dergelijke breaktroughs, die Hopman bij al haar interviewkandidaten identificeerde, zorgen voor enorme individuele groei die ten goede komt aan het collectief.

Behalve onderzoeken, inspireren en het aanbieden van workshops, trainingen en zelfs een PhD, wil GWL vooral ook graag vrouwelijke leiders verbinden binnen het GWL-netwerk (www.linkedin.com/company/global-women-leadership-foundation) om elkaar te versterken. “Netwerken zoals die in Nederland bestaan, zijn in andere landen minder vanzelfsprekend, terwijl daar wel grote behoefte aan is. Ons netwerk biedt ook de gelegenheid om vanuit de behoefte van vrouwelijke leiders te kijken wat er beter kan. Vanuit de stichting ontstond de behoefte bij te dragen aan de ontwikkeling van nieuwe leiders, zoals beschreven in het Change tomorrow today-programma. Dit programma is bedoeld om een pool van nieuwe leiders te ontwikkelen. Denk bijvoorbeeld aan een vrouwelijke leider uit Rusland met expertise in onderwijsprojecten, die we koppelen aan een Colombiaans bedrijf, om elkaar te versterken. Dat traject laten we dan sponsoren door een Noors bedrijf dat bezig is met e-learning. Zo maken we, binnen een driehoek met interesse om elkaar te voeden, mogelijk dat er in Colombia een onderwijsproject start op een duurzame manier – niet gebaseerd op subsidies maar op langetermijnrelaties.” Het programma werd succesvol ontvangen, waardoor GWL nu als civil society-organisatie verbonden is aan de VN.

Webinar voor flamingo’s

Hopman ziet vergelijkbare doelen voor GWL en Topvrouwen.nl en wil graag bijdragen aan het succes van Topvrouwen.nl. “Beide stichtingen willen vrouwen empoweren en vrouwelijke leiders laten bloeien. Topvrouwen.nl is daarom een van de organisaties waarmee we graag willen samenwerken om elkaar te versterken.” Een oproep vanuit Topvrouwen.nl binnen het eigen netwerk trok dan ook de interesse van Hopman. De vraag was welke vrouwen het initiatief willen nemen om een succes te maken van Diversity Day, dat op 6 oktober 2020 door SER-onderdeel Diversiteit in Bedrijf georganiseerd wordt. Diversity Day draait om het bevorderen van diversiteit en inclusie op de werkvloer. Deelnemers organiseren een eigen activiteit – bijvoorbeeld een training, lunch of evenement – in het teken van diversiteit en inclusie.

Het thema van Diversity Day is dit jaar ‘jezelf zijn werkt’. Hopman: “Dat thema spreekt mij natuurlijk enorm aan, omdat het de mogelijkheid biedt te laten zien dat iedereen meerwaarde heeft. Bedrijven en organisaties zijn niet meer homogeen. Diversiteit draait om weten wie je bent, waarin je anders bent en dus waarin jouw kracht schuilt.” Opvallen in de menigte, je moet maar durven. “Hoe meer flamingo’s er zijn, hoe meer ze zich op hun gemak voelen en hoe krachtiger hun bijdrage is. Jezelf zijn, tevens het thema, werkt heel goed, maar jezelf zijn is tegelijkertijd een voortdurende ontdekkingsreis. Als je dat een beetje onder de knie hebt, veranderen de omstandigheden weer, en moet je weer opnieuw ontdekken hoe je je eigenheid kunt inzetten. Precies hierover gaat het webinar dat we op 6 oktober 2020 organiseren, en een live workshop-event tijdens International Diversity Day op 21 mei 2021. We starten met de trailer van de GWL-documentaire, waarin vrouwelijke leiders van over de hele wereld spreken over jezelf zijn, psychologische vrijheid en veiligheid, je geaccepteerd voelen. De behoefte om jezelf te zijn en vanuit jouw unieke rol verbindingen te leggen met anderen, is universeel. Samen zijn we sterk. Omdat we die waarden delen met Topvrouwen.nl, bieden we de vrouwen uit de Topvrouwen.nl-database graag als eerste dit webinar aan. Wat ik hoop dat deelnemers eruit halen, wat ik hen gun? Heel simpel. Develop yourself to create a better future tomorrow. Dat doet er echt toe.”

Tekst: Nicole Gommers