• 
• 

‘Zo simpel kan het gaan’

Een big catch. Met die woorden zette Topvrouwen.nl-voorzitter Marry de Gaay Fortman de kersverse DKG-commissaris Françoise Dechesne tijdens het Jaarcongres van Topvrouwen.nl in de spotlights. De Gaay Fortman wilde tijdens de drukbezochte bijeenkomst in het Rijksmuseum glashelder maken dat er vele mooie benoemingen voortkomen uit de database van Topvrouwen.nl – de mailbox van Topvrouwen.nl staat bol van berichtjes hierover.
De benoeming van Dechesne – in het dagelijks leven managing director NL/BE van het pan-Europese Multi Corporation, dat winkelcentra bouwt en managet in heel Europa en Turkije – is er zo een die de kracht van de database in een klap duidelijk maakt. Zoeken, bellen, benoemen: moeilijker is het aantrekken van de juiste vrouw op de juiste plek niet.
Dechesne denkt met een brede lach terug aan het moment dat De Gaay Fortman haar naam samen met die van een tweetal andere ‘versbenoemde’ vrouwen noemde: “Ik vind: vrouwen doen er goed aan trots uit te dragen. Daarom was het erg leuk zo uitgelicht te worden. Veel succesvolle vrouwen blijven liever op de achtergrond, maar dat ‘gen’ voor bescheidenheid mis ik – er is niets prettiger dan een podium krijgen voor datgene waar je passie ligt en waaraan je echt kunt bijdragen.”

Wat zoekcriteria aanvinken, en hóp

Dechesne vertelt over het telefoontje dat een aantal maanden geleden haar carrière een nieuwe wending gaf: de beller was Folkert Sneep van DKG Groep, bekend van de oer-Hollandse merken Bruynzeel Keukens (1 op de 4 huishoudens in Nederland heeft er een, schrijft het concern in het jaarverslag) en Keller Keukens.
“Folkert, zelf net nieuw aangetreden als voorzitter van de raad van commissarissen van DKG, vertelde me dat er een nieuwe raad van commissarissen samengesteld werd én dat zijn voorganger Tjalling Tiemstra hem geadviseerd had eens te kijken in de database van Topvrouwen.nl.” Een advies dat Sneep ter harte nam. “Folkert had in de database een aantal zoekcriteria ingevoerd, onder meer ‘vastgoed’, ‘commercie’ en ‘bouw’.” Met een schaterlach: “Tja, toen kwam ik bovenaan in de lijst.” Dat Dechesne in die visvijver met ruim 1600 hooggekwalificeerde topvrouwen kwam ‘bovendrijven’, is allerminst verrassend: zij heeft een enorme staat van dienst in de bouw en projectontwikkeling, was 10 jaar geleden Vastgoedvrouw van het Jaar, was onder meer CEO van MAB Development en bestuurslid van Bouwnetwerk en is commissaris van Woningcorporatie Portaal. Het meest in het oog springende project waarbij Dechesne vanuit Multi Corporation momenteel in Nederland bij betrokken is, is wellicht Forum Rotterdam: een prestigieus ontwerp dat de binnenstad van Rotterdam een nieuw gezicht moet geven.
“Ik was meteen geïnteresseerd, want eigenlijk was het niet logisch dat er binnen de raad van commissarissen van DKG geen mensen uit de bouw- en vastgoedkolom aanwezig waren. De groep bedient een groot netwerk van B2B-klanten: orders van vastgoedbeleggers en corporaties bijvoorbeeld. Ik ben vertrouwd met grote projecten, netwerken en retail. Dat maakt het makkelijker om binnen de raad nieuwe invalshoeken aan te dragen.”
Dechesne trad in maart 2018 toe tot de rvc van DKG, tegelijk met Margaretha Smits en Laetitia Smits van Oyen. “Het mooiste vind ik dat mijn benoeming een pure database-benoeming is. Tjalling Tiemstra bleek de aanjager van meer ‘vervrouwelijking’ binnen de top, maar ik kende hem niet persoonlijk – er was dus geen sprake van een ‘old boys-achtige reflex’: bellen wie je al kent. De gedachte was juist: we willen een andere balans, dus we gaan het gewoon dóen. De lijnen waren kort. Folkert dook in de database, zag me, belde me. Er kwam geen recruiter aan te pas, het contact was een-op-een. Dat laat zien hoe simpel het kan zijn.”

Acceptatie van ambitie

De cruciale eerste 100 dagen zitten er voor Dechesne alweer op. “Op 15 maart had ik mijn eerste vergadering, ontzettend boeiend. Ik kan niet voor de anderen spreken, maar ik denk dat de dynamiek binnen de raad met de komst van 3 vrouwen totaal veranderd is én dat dat door alle leden, nadrukkelijk ook de mannen, op prijs wordt gesteld. De raad bestond voorheen uit 3 heren, dus de balans is ingrijpend veranderd.” Wellicht is dit een begin van een bedrijfsbrede verandering, die in de top begint: “DKG is overall nog een vrij masculien bedrijf, alle divisiedirecteuren zijn mannen, dus wie weet. Mijn eerste indruk is dat het niet meer alleen over cijfers gaat, maar dat er ook meer ruimte is voor gedachten over innovatie en voor het formuleren van een toekomstvisie en kritische vragen over de continuïteit. Trends uit Amerika waaien vaak over naar Europa – in New York bijvoorbeeld gebruiken steeds minder mensen een keuken, daar ga je uit eten of haal je iets af. Zinnig dus om je af te vragen of dat hier ook komt en hoe we daarmee omgaan.”
Zichzelf dingen afvragen, de status quo ter discussie stellen: het zijn eigenschappen die in het open en extraverte karakter van Dechesne besloten liggen. “Ik werk al zo lang in de bouwwereld, en dat vrouwen de vreemde eend in de bijt zijn, is al even lang een issue. Dat blijkt ook uit onderzoeken van de sector zelf. Die onderzoeken zijn nodig, want mannen zijn vaak wat binair ingesteld: wil je disbalans op de agenda krijgen, dan zul je met cijfers moeten komen. Daarom vind ik het ook verstandig dat Topvrouwen.nl zoveel aandacht heeft voor de businesscase rondom de doorstroom van vrouwen naar de top: het helpt om inzichtelijk te maken wat ondernemingen mislopen als ze vasthouden aan all male-boards.”
De acceptatie van vrouwelijke ambitie is in het afgelopen decennium veel groter geworden, signaleert Dechesne. Met wederom een schaterlach haalt ze het voorbeeld aan van een voorzitter van een groot en bekend bouwbedrijf, die jaren geleden voor een zaal van 125 ambitieuze ‘bouwvrouwen’ doodleuk zei geen vrouwen binnen de sector te zien die graag door wilden stromen naar de top. “Ai, dat was wel even pijnlijk. Ik begreep later ook dat er binnen dat bedrijf een ondergronds vrouwennetwerk ontstond. Zoiets zou nu niet snel meer gebeuren, maar zelf liep ik er destijds ook tegenaan.” Ze memoreert hoe ze lang voor het aantreden van ‘hervormer’ Wiebe Draijer voor de vastgoedpoot van Rabobank werkte en daar een event voor vrouwen uit het midden- en hoge kader organiseerde. “Vrouwen waren enthousiast, maar mannen vroegen: wat gaan jullie dan doen? Breien?” Zoiets is anno 2018 haast ondenkbaar, zowel binnen de BV Nederland in het algemeen als in de bouw- en vastgoedsector. “Maar die aandacht moet je wel continu vasthouden. We zijn hier geen Scandinavië, waar topvrouwen al de normaalste zaak van de wereld zijn. Dat geldt ook voor Multi Corportion zelf. De beweging gaat langzaam, ook omdat we hier met zoveel verschillende culturen werken. Of die voorzichtigheid met vrouwen op topposities gek is? Ja, dat is gek. We managen shopping malls, hoe vrouwelijk wil je het hebben?” Afdwingen kan in de ogen van Dechesne echter niet: “Echte verandering kan alleen ontstaan uit intrinsieke motivatie. De ruimte die vrouwen krijgen, hangt grotendeels af van de waarden en de toon van de top, maar óók van de het incasseringsvermogen en daadkracht van vrouwen zelf. Tijdens de crisisjaren zag ik een heel cohort vrouwen vertrekken. Vrouwen die dachten: och, er gaan ontslagen vallen, ik maak wel ruimte.” Ook wat betreft sisterhood mag er nog wel een en ander verbeteren, hoewel vrouwen elkaar vandaag de dag stukken meer steunen dan 10 of 15 jaar geleden. “Vrouwen zijn nog steeds een unieke soort in de krabbenmand en destijds gunden vrouwen elkaar de weg omhoog nauwelijks.” Tegenwoordig ziet Dechesne vrouwen meer en meer optreden als kruiwagen, als sponsor. “We zetten ons meer en meer in voor het algemeen belang. Het wordt beter, maar we kunnen allerminst achterover leunen. Vrouwen op topposities in de bouw- en vastgoedsector, dat blijft blijkbaar gewoon lastig.”

Niet bang voor initiatierites

Zelf voelt Dechesne geen enkele drang zich binnen een masculiene wereld onzichtbaar te maken of overbescheiden op te stellen. “Misschien komt dat door mijn achtergrond. Ik was thuis het enige meisje tussen 3 broers. Zelfverzekerdheid, mijn ouders vonden dat cruciaal. Mijn moeder zei altijd als ik ergens nerveus voor was: ‘Joh, meer dan je doodslaan kunnen ze niet.’ Ga eropaf, bedoelde ze, en dat heb ik ter harte genomen. , Binnen de vastgoedwereld heeft ze haar vrouw-zijn nooit als beperkende factor gezien. “Ik hoor regelmatig: ‘Maar Françoise, jij bent toch gewoon 1 van de mannen?’ Die uitspraak laat zien dat je collega’s merken dat jij een mentaliteit hebt die bij ze past. Ben je echt een vrouwtje-vrouwtje, dan heb je het lastiger. Ik zeg altijd gekscherend: als je het storend vindt dat er een playmate in een bouwkeet hangt, dan moet je weggewezen. Je moet ook om kunnen gaan met de grootspraak die hoort bij werelden waar veel geld om in om gaat. Grote auto’s, mensen die graag laten zien dat ze het gemaakt hebben: dat hoort erbij. Je hoeft er niet aan mee te doen – absoluut niet. Maar kies je voor een masculiene wereld, dan moet je simpelweg tegen masculien gedrag kunnen.”
Dat Dechesne vrouw is – blond nog wel – en naar eigen zeggen een ‘ingewikkelde naam’ heeft, zorgde in het begin van haar loopbaan voor opgetrokken wenkbrauwen. Maar: “Al snel werd het juist een voordeel. Wees er als vrouw in een mannenwereld maar op voorbereid dat je echt retegoed voorbereid moet zijn bij alles wat je doet. Er staat een loep op je, je kunt je geen fouten veroorloven. Ze zeggen nog net niet: ‘eens kijken hoe moppie het doet’, maar ze dénken het wel.” Dechesne ziet dat inmiddels als een ‘initiatierite’: “Het is een fase. Als je door dat ‘poortje’ heen bent, dan is het een voordeel dat je een van de weinigen bent. Dan krijg je respect. Dan kent iedereen je – terwijl ik altijd maar hoop dat de mannen in blauwe pakken een bijzondere stropdas of bril dragen, zodat ik ze uit elkaar kan houden.”

Veranderkracht aankweken

Dechesne heeft advies voor de jonge generatie, de vrouwen die op een omslagpunt van hun carrière staan. “Dan komen de gewetensvragen: ga ik de managementkant op, of niet? Als je dat ambieert, dan moet je het vooral uitspreken, anders gaat het sowieso mis. Maar durf vooral ook los te laten. Dat loslaten zit ’m ook in het loslaten van je specialisme. Daarmee bereik je de top niet – durf de generalist in jezelf te omarmen.”
Een andere eigenschap die vrouwen meer bij zichzelf mogen aankweken, is de kracht om te veranderen. “Die kracht om te kunnen gaan met veranderingen heb ik door mijn hele loopbaan ingezet. Ook recentelijk nog. Begin dit jaar haakten binnen mijn team veel mensen af. Multi is van oorsprong een familiebedrijf, maar werd in 2013 overgenomen door een private equity firm. De laatste jaren ontwikkelden we ons steeds meer van een ontwikkelaar naar een asset- en mall management-onderneming. Ik vond het jammer dat mensen daardoor vertrokken – ik ben een echte mother goose. Ik zie dan evenwel snel in dat zo’n situatie juist een kans is: ik kan bepalen wie ik ervoor terug wil. Dat zijn mensen van verschillende leeftijden, mensen met een positieve insteek, en natúúrlijk mensen van allebei de seksen.”

Tekst Nicole Gommers