SER-verkenning Zorg voor de toekomst
Hoe kunnen we meer doen aan preventie in de gezondheidszorg? Hoe houden we zorg betaalbaar en maken we de zorg aantrekkelijker voor zorgprofessionals? Op deze vragen gaat de verkenning Zorg voor de toekomst in. Er is een tekst toegevoegd over de gevolgen van de coronacrisis.
Meer ruimte voor de zorgprofessional
De SER trekt vier hoofdconclusies in deze verkenning. De eerste is dat mensen in de zorg werken met passie voor hun vak, maar vaak te maken hebben met weinig autonomie, hoge werkdruk, veel regels en weinig waardering. Dat leidt tot weinig tijd voor patiënten, inefficiënt werk, minder tevredenheid en een hoge uitstroom van werkenden in de zorg. Wanneer zorgverleners meer ruimte krijgen voor zorg voor patiënten kan dit helpen om de arbeidstevredenheid te verhogen. De SER vindt dat er gewerkt moet worden aan een zorgstelsel waarin zorgprofessionals meer autonomie hebben, meer tijd voor cliënten en collega’s, en waardering voor hun werk krijgen.
Preventie op het werk, in de wijk en op school
Inzetten op preventie is de tweede conclusie. Door preventie leven we langer gezond. Preventie kan uitgaven in de zorg voorkomen. Dat is wel een zaak van lange adem. Komende kabinetten zullen consistent en langdurig moeten inzetten op preventie, met een structurele financiering en langetermijnvisie. Hierin neemt preventie buiten de zorg een belangrijke plaats in: op het werk, in de wijk, op school, in welzijnsbeleid, in ruimtelijke inrichting en in jongerenbeleid. En dat alles in samenwerking met het bedrijfsleven.
Verzekerde zorg: blijvend onderhoud nodig
Ten derde is voortdurend actief beheer van het verzekerde pakket nodig. Er moet worden gekeken naar wat zinnige zorg is, ofwel: welke zorg kan erin blijven, welke kan eraan worden toegevoegd en welke zorg kan eruit. Ook moet gekeken worden of de zorg die in het pakket zit, gepast wordt gebruikt.
Slagen maken met digitale innovaties voor patiënten en zorgverleners
Ten vierde vindt de SER dat meer regie op digitale innovaties op de werkvloer en achter de schermen van de zorg veel winst kan opleveren. Winst in de vorm van betere en tijdige zorg voor patiënten, minder fouten door betere informatieoverdracht, en minder administratieve regeldruk voor zorgverleners. Belangrijke voorwaarden hiervoor zijn dat ICT-systemen goed werken en dat technologische innovaties tot stand komen in samenwerking tussen ondernemers, zorgaanbieders, zorgverleners en patiënten. De raad vindt dat het Elektronisch Patiëntendossier, na zoveel jaren discussie, er nu snel moet komen. Daar varen patiënten en zorgprofessionals wel bij. Toezicht en sturing door de overheid zijn hierbij nodig.
Langetermijnvisie noodzakelijk
Langdurige inzet van alle partijen is nodig om het zorgstelsel op langere termijn houdbaar te maken is. De ouderenzorg en de jeugdzorg vragen daarbij speciale aandacht. De SER roept op tot een langetermijnvisie van het kabinet, waarbij de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en de regierol van de overheid centraal staan. Daarbij zullen alle partijen moeten samenwerken om de arbeidsmarkt voor de zorg te verbeteren en de zorg anders te organiseren.
