‘Hoogwaardige recycling van plastic: milieuwinst én meer banen’
Hergebruik van plastic is niet nieuw. Maar van gemengde soorten gebruikt plastic één nieuwe, zuivere grondstof maken, dát is nog niet zo lang mogelijk. Chemiebedrijf SABIC bouwt er een nieuwe fabriek voor in Geleen. Dat is niet alleen goed voor het klimaat, maar ook voor de werkgelegenheid.
Berber Bijma
Aan het woord:
Mark Vester, Global Leader Circulair Economy, SABIC
Gebruikt plastic gaat vaak óf de afvalverbrandingsoven in óf wordt mechanisch gerecycled. Dat laatste houdt in dat gebruikt plastic wordt omgezet in kleine korreltjes, die vervolgens worden gebruikt voor bijvoorbeeld vuilniszakken of shampooflessen. De afgelopen twee jaar is een nieuwe techniek verder uitontwikkeld, om gerecycled plastic van veel hogere kwaliteit te maken. Bij dit chemisch recyclen wordt gebruikt plastic teruggebracht tot olie, om daar vervolgens – opnieuw – plastic van te maken. In tegenstelling tot mechanisch gerecycled plastic leent de chemisch geproduceerde variant zich voor hoogwaardige toepassingen, zoals de verpakking van voedsel of medicijnen.
“Twee jaar geleden waren wij zo ongeveer de enige die zich bezighield met chemische recycling van plastic, inmiddels doen veel meer bedrijven dat”, vertelt Mark Vester. Hij is bij petrochemisch bedrijf SABIC wereldwijd verantwoordelijk voor het bouwen van een circulair bedrijfsmodel voor plastic. Een van de Nederlandse vestigingen van het internationale bedrijf staat in Geleen. Daar, op chemiepark Chemelot, bouwt SABIC momenteel een nieuwe fabriek die afvalplastic verwerkt en geschikt maakt voor nieuw, hoogwaardig gebruik.
Industriële clusters met belangrijke regionale functie
In het advies Nationale klimaataanpak voor regionale industriële koplopers stelt de SER dat het behalen van klimaatdoelen goed te combineren is met meer werkgelegenheid. De SER adviseert een goede mix van maatregelen waarmee de realisatie van de klimaatdoelen kan samengaan met gunstige werkgelegenheidseffecten. Deze maatregelen krijgen vooral vorm in de vijf regionale, energie-intensieve industriële clusters die ons land heeft. Chemiepark Chemelot in de regio Geleen, waar dus ook SABIC zit, is er een van. Deze clusters hebben een belangrijke regionale functie.
Meer lezen? SERmagazine verschijnt ook 5 keer per jaar als papieren tijdschrift.
De nieuwe SABIC-fabriek wordt “een hoeksteen van de circulaire hub die Chemelot wil worden”, zegt Vester. De investering in plasticrecycling is niet alleen goed voor het klimaat, maar ook voor de werkgelegenheid. “Op dit moment levert de bouw werkgelegenheid op. Als de fabriek eenmaal staat, is die structureel goed voor veertig arbeidsplaatsen.”
Vester verwacht bovendien dat het niet bij deze fabriek zal blijven. “Ook andere bedrijven hebben plannen. De markt groeit de komende jaren enorm én de technologische ontwikkelingen gaan snel. Onze nieuwe fabriek is wel de eerste in zijn soort wereldwijd voor de chemische recycling van plastic om nieuwe plastics te maken, maar zal eind 2023 niet meer de enige zijn. En ik verwacht dat wij zelf tegen die tijd ook plannen zullen hebben voor weer een nieuwe, waarschijnlijk grotere fabriek.”
Jaarlijks een half miljoen ton CO2-besparing
Chemisch recyclen klinkt veelbelovend en is dat zeker ook, vertelt Vester. Het eindproduct krijgt niet voor niets het predicaat virgin quality: maagdelijke kwaliteit. “We brengen plastic veel verder terug in de keten dan met mechanische recycling gebeurt.” De nieuwe werkwijze heeft in rap tempo de winkelschappen bereikt, door een voortvarende samenwerking met Unilever. Dat bedrijf besloot Magnum-ijs te verpakken in cups van chemisch gerecycled plastic. Ook cosmeticaconcern Estée Lauder gebruikt het product van SABIC als verpakkingsmateriaal.
‘We brengen plastic veel verder terug in de keten dan met mechanische recycling’
De toepassingen als onder meer voedsel- en medicijnverpakking zijn eindeloos en de milieuwinst flink. De nieuwe fabriek van SABIC zit nu al volgepland. Vester: “Het probleem van afvalplastic is de laatste jaren steeds urgenter geworden. Steeds meer bedrijven willen, door de druk van consumenten en ngo’s, meer gebruik maken van gerecycled plastic. Onze nieuwe fabriek, gaat naar verwachting na de zomer van 2022 draaien en zal jaarlijks zo’n 20.000 ton afvalplastic verwerken.
“Over een paar jaar willen we meer dan 200.000 ton plastic per jaar recyclen, mogelijk wel 400.000 ton. Dat levert ten opzichte van verbranding een half miljoen ton CO2-besparing op. Ons chemische proces is iets energie-intensiever dan mechanische recycling, maar heeft aan de voor- en achterzijde een belangrijk voordeel: je kunt er meer verschillende soorten plastic, inclusief verontreinigde, in stoppen en er komt een product van veel betere kwaliteit uit.”
Regelgeving zal hoogwaardige plasticrecycling stimuleren
Voor een écht goede businesscase van chemisch gerecycled plastic, is betere regelgeving nodig. “In de meeste Europese landen telt nu alleen mechanisch recyclen nog maar mee als bijdrage aan de recycling-doelstellingen. Dat moet natuurlijk veranderen en dat gáát ook veranderen. Denemarken heeft recent al kenbaar gemaakt chemisch recyclen te accepteren als erkende recycling-techniek. Nieuwe Europese regelgeving wordt nu voorbereid en alle betrokkenen staan daar positief tegenover.”
‘Voor een écht goede businesscase van chemisch gerecycled plastic is betere regelgeving nodig’
Loopt de regelgeving nu nog een beetje achter op de markt, Vester verwacht dat dat over een paar jaar andersom zal zijn. “Uiteindelijk zullen bedrijven via regelgeving worden verplicht om méér gebruik te maken van gerecycled plastic, ook voor toepassingen die aan hoge eisen moeten voldoen. Met het oog op die ontwikkeling zijn er de afgelopen jaren al veel nieuwe bedrijven opgericht. Plasticrecycling is een enorme groeimarkt.”
SER-advies: klimaatwinst en meer banen gaan samen
Het behalen van klimaatdoelen is goed te combineren met meer werkgelegenheid, stelt de SER in het advies Nationale klimaataanpak voor regionale industriële koplopers (2019). Dat vraagt om snelle innovatie van de industriesector en een goede mix van overheidsmaatregelen. Om de CO2-uitstoot in de industrie terug te dringen, presenteert de SER in het advies vier pijlers: versterking van de regionale aanpak; versterking van arbeidsmarkt- en scholingsbeleid; bevorderen van innovatie en investeringen in nieuwe technologieën; en beprijzen van vermijdbare CO2-uitstoot om vernieuwing te versnellen.
