Belangrijkste bevindingen bijeenkomst digitaal platformwerk

Op woensdag 29 mei vond de eerste bijeenkomst plaats van de Europese campagne ‘Veilig en gezond werken in een digitale samenleving’. Deze bijeenkomst werd georganiseerd door de SER en het Nederlandse Focal Point van EU-OSHA. Tijdens de bijeenkomst stond de vraag centraal wat nodig is om veilig en gezond werk te realiseren bij digitaal platformwerk.

Presentatie van Jos de Lange tijdens de bijeenkomst over de digitale platformeconomie

De middag begon met een presentatie van Agnes Jongerius over het EU-akkoord van de Richtlijn Platformwerk waarna Martijn Arets sprak over kansen en risico’s die digitaal platformwerk met zich meebrengen. Wendy Man (Just Eat Takeaway.com) ging in op hoe haar organisatie de veiligheid en gezondheid van maaltijdbezorgers probeert te verbeteren.

Na de plenaire opening gingen de deelnemers in groepjes uiteen. Zij gingen in dialoog over de recente ontwikkelingen van digitaal platformwerk op het gebied van veiligheid en gezondheid op het werk. Daarnaast inventariseerden zij welke stappen betrokkenen moeten zetten om de desbetreffende kansen te benutten en risico’s te minimaliseren.

De belangrijkste bevindingen van deze bijeenkomst zijn:

  • Er is behoefte aan meer transparantie vanuit en over de platforms. Bijvoorbeeld over de inrichting van algoritmen en hoe veilig en gezond werken daarin is meegenomen;
  • Versterk kansen door het belonen van goed werkgeverschap. Bijvoorbeeld met een keurmerk of fiscaal voordeel. Dit kan directies van platformorganisaties helpen te stimuleren om verantwoordelijkheid te nemen voor de platformwerkers;
  • Laat de overheid een rol spelen om de kwetsbare groep werknemers te beschermen door de onderkant van de arbeidsmarkt te reguleren. Zelfstandigen zijn zich meer bewust van het ondernemerschap en hebben meer mogelijkheden om te onderhandelen over de arbeidsomstandigheden. Voor een kwetsbare groep werknemers aan de onderkant van de arbeidsmarkt is dit niet altijd het geval. Creëer een sociaal vangnet via wet- en regelgeving voor de ondergrens. Juist voor deze groep zijn goede werkomstandigheden belangrijk;
  • Besteed meer aandacht aan het invullen van de risico-inventarisatie & -evaluatie (RI&E). Op dit moment gebeurt dit te weinig. Minder dan de helft van de bedrijven heeft een kwalitatief goede RI&E. Laat de overheid de handhaving hierop versterken;
  • Stem bestaande wetgeving beter op elkaar af. Zo zijn de AVG en de AI wet twee voorbeelden van wetgeving die risico’s rondom veilig en gezond werken van platformwerkers kunnen minimaliseren. Hier is dan ook handhaving op nodig;
  • Ga op zoek naar oplossingen voor de lange termijn. Het platformwerk, of aspecten daarvan, zal zich verder ontwikkelen en uitbreiden. Dit brengt ook positieve aspecten en kansen met zich mee. Het ontwikkelen van tools voor platformwerkers kunnen bijdragen aan deze ontwikkeling;
  • Maak zelfstandigen bewust van de (niet) duurzame aard van het platformwerk wanneer de tarieven te laag zijn. Het invoeren van een verplichte buffer voor zelfstandigen kan een oplossing zijn voor meer sociale zekerheid. Als platformwerk alleen financieel aantrekkelijk is zonder de eigen sociale zekerheden, dan zou het zelfstandig ondernemerschap geen alternatief moeten zijn.
De laatste jaren is het platformwerk alleen maar gegroeid. Het is niet meer weg te denken van de Nederlandse arbeidsmarkt. Tijdens deze ontwikkeling is er ook groeipijn ontstaan en zijn er rechtszaken gevoerd om de positie van de platformwerker te verstevigen. Ook is er Europese wetgeving gekomen om duidelijkheid te creëren in de arbeidsrelaties. De volgende stap is om ervoor te zorgen dat de veiligheids-en gezondheidsmaatregelen, die ook voor platformwerkers gelden, op een goede manier worden ingezet. Dat maakt het mogelijk om alle kansen van deze nieuwe manier van werken meer te benutten.

De volgende bijeenkomst in de Europese campagne voor gezond en veilig werken vindt plaats in december. We gaan het dan hebben over de invloeden van automatisering. Nadere informatie hierover volgt later.