• 
• 

Mardjan Seighali: ‘De sterksten mogen niet de maat zijn’

Ton Bennink

In de rubriek Eigenwijs portretteren we een koploper met een geheel eigen aanpak. Dit keer: Mardjan Seighali. In haar boek Top op de dag verhaalt ze over de succesvolle strijd die ze sinds haar vlucht naar Nederland in 1990 levert om een bestaan op te bouwen. Ze is voorzitter van het Humanistisch Verbond, lid van de adviesraad van het College voor de Rechten van de mens en directeur van de stichting voor vluchtelingenstudenten UAF. In samenwerking met het UAF zette de SER de werkwijzer vluchtelingen op.

Lees door onder de foto

Is Nederland gastvrij?

“Nee, nooit geweest. Heel Europa niet. We zetten er zelfs hekken omheen terwijl mensen met kinderen hun leven riskeren om te vluchten. Wij – want ik voel me net zo verantwoordelijk, als Nederlander met een voorliefde voor Iraanse poëzie en literatuur – kennen wel periodes waarin we meer openstaan voor vluchtelingen, maar dat ebt ook weer weg.

“Tijdens de Balkanoorlog en de Syrische vluchtelingencrisis waren we even wat meer gastvrij, maar dat is conjunctuurgevoelig. Rutte was zelfs trots op het verminderen van de instroom. Een collega van mij wilde hem een boze brief sturen. Het werd mijn boek en nee, nog geen reactie gehad.

“Veel Nederlanders zijn overigens wel gastvrij. Dat heb ik in 1990 ook ondervonden; met die mensen heb ik nog nauw contact.”

Waarom moest Tot op de dag geschreven worden?

“Om via mijn verhaal aandacht te krijgen voor vluchtelingen. Geen sensatie, details over martelingen wil ik niet delen, maar om te laten zien dat je niet voor de lol vlucht. Het is geen egodocument al is het wel fijn dat mijn kinderen iets tastbaars hebben. Ik hoop dat politici en uitvoerders van beleid het tot zich nemen en meer begrip krijgen.”

‘Ik wil laten zien dat je niet voor de lol vlucht’

U heeft het toch prima gedaan in Nederland?

“Ja, maar vraag niet hoe. Je moet in topconditie zijn. Het is topsport en je moet ook geluk hebben. Ik kreeg vrij snel mijn asielstatus, maar mijn man moest langer wachten. Ook nu nog moeten vluchtelingen vaak jaren wachten. Daar krijg je buikpijn van. Je leven staat dan compleet stil. Ga er maar aan staan. En niet iedereen heeft die topconditie, intelligentie en geluk. De sterksten mogen niet de maat zijn.”

Wat kan beter?

“Het inburgeringsbeleid faalt. Tijdens de verkiezingen is het er niet een keer over gegaan. We kijken naar efficiency en de juridisering heeft de overhand. Kijk naar de toeslagenaffaire. Waar is de menselijke maat? Ik heb gelukkig niet in een krakkemikkig bootje de oversteek gemaakt, maar ook in mijn tijd was er een ontmoedigingsbeleid. En dat is er nog steeds. Ik wil ook niet dat iedereen wordt toegelaten, maar wie vlucht voor oorlog moet in Europa een plek krijgen.”

Heeft corona invloed op het vluchtelingenbeleid?

“Waarschijnlijk wel. De politiek denkt niet na over een goede structuur voor opvang van vluchtelingen en richt zich op de korte termijn, dat is nu corona. Maar over een tijd is dat weer de woningmarkt bijvoorbeeld. Terecht die aandacht, maar we moeten ook oog hebben voor mensen die uit nood hun land verlaten en die vervolgens weer de schuld krijgen dat er te weinig huizen zijn.”

Meer lezen? SERmagazine verschijnt ook 5 keer per jaar als papieren tijdschrift.

Samen met de SER heeft UAF een werkwijzer vluchtelingen in het leven geroepen. Waarom?

“De UAF is 73 jaar. In die tijd hebben we heel veel kennis opgedaan en initiatieven verzameld die vluchtelingen kunnen helpen. We hebben 26.000 particuliere ondersteuners en ook heel veel bedrijven die vluchtelingen ondersteunen.

“Samen met de SER hebben we in 2015 de website werkwijzer vluchtelingen opgezet. Wij hebben toen een medewerker beschikbaar gesteld voor aanleveren van de informatie; de SER beheert de website nu. Bedrijven of particulieren kunnen daar terecht om te kijken of ze wat kunnen betekenen en of hun idee misschien al wordt uitgevoerd.”