• 
• 

Nieuwe Europese verordening moet producten met dwangarbeid weren van Europese markt

© Shutterstock

Wat is dwangarbeid?

Volgens de International Labour Organization (ILO) is dwangarbeid "alle arbeid of diensten die van een persoon worden geëist onder dreiging van enige straf en waarvoor de genoemde persoon zich niet vrijwillig heeft aangeboden".

Dwangarbeid is een ernstige schending van mensenrechten. Helaas komt het gebruik van dwangarbeid regelmatig voor. De IAO schat dat in 2021 ongeveer 27,6 miljoen mensen dwangarbeid verrichtten.

Wat vereist de voorgestelde verordening?

In de voorgestelde verordening staat dat producten die met dwangarbeid zijn gemaakt, mogen niet in de EU worden aangeboden of beschikbaar worden gesteld, noch kunnen ze naar de EU worden geëxporteerd. De verordening is van toepassing op alle bedrijven, ongeacht bedrijfsgrootte en sector. Dwangarbeid komt helaas voor in een groot aantal sectoren, zoals textiel, mijnbouw, hernieuwbare energie en landbouw. Volgens het ILO-rapport vindt het ook plaats op elk continent ter wereld, inclusief Europa. Het grootste deel ervan vindt plaats in de particuliere sector, een deel wordt opgelegd door staten. Met deze verordening wil de Europese Commissie dit probleem aanpakken en bedrijven aansporen om verantwoord te ondernemen.

Hoe ziet de handhaving eruit?

De lidstaten van de EU zullen een bevoegde autoriteit aanwijzen die verantwoordelijk is voor het toezicht op naleving van de verordening. Bevoegde autoriteiten zullen op basis van een risico-georiënteerde benadering controleren of bedrijven deze verordening hebben geschonden. Dit betekent dat bevoegde autoriteiten een onderzoek kunnen starten op basis van informatie van derden, waaronder maatschappelijke organisaties. Bij hun beoordeling zullen de bevoegde autoriteiten zich richten op de bedrijven die betrokken zijn bij de processen in de waardeketen zo dicht mogelijk bij de plaats waar het risico van dwangarbeid zich waarschijnlijk zal voordoen. Hierbij zullen zij rekening houden met de omvang en economische middelen van de bedrijven, de hoeveelheid betrokken producten, evenals de omvang van de vermoedelijke dwangarbeid.

De autoriteiten zullen onderzoeken starten naar producten waarvan gegronde vermoedens bestaan dat ze met dwangarbeid zijn gemaakt. Zij kunnen informatie opvragen bij bedrijven en controles en inspecties uitvoeren, ook in landen buiten de EU.

Als uit onderzoek blijkt dat producten met dwangarbeid zijn gemaakt, geven bevoegde autoriteiten opdracht om de reeds op de markt gebrachte producten uit de handel nemen en verbieden zij om deze producten op de markt te brengen en te exporteren. Bedrijven moeten zich ontdoen van de betreffende producten.

Wat zijn de volgende stappen?

Het voorstel zal worden besproken door het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie. Twee jaar nadat de verordening is overeengekomen en aangenomen zal deze in werking treden.

Hoe kunnen bedrijven zich voorbereiden?

Om zich voor te bereiden op de implementatie van deze verordening, moeten bedrijven inzicht krijgen in hun toeleveringsketen en de transparantie vergroten. Ze kunnen dit doen door het uitvoeren van due diligence op het gebied van mensenrechten.

De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) beveelt een due diligence-kader van zes stappen aan voor bedrijven, dat uit het volgende bestaat:

1. Maatschappelijk verantwoord ondernemen inbedden in het beleid en de managementsystemen van het bedrijf
2. Identificeren en beoordelen van daadwerkelijke of mogelijke negatieve gevolgen met betrekking tot de activiteiten, toeleveringsketens en zakelijke relaties van het bedrijf
3. Stoppen, voorkomen en beperken van negatieve gevolgen
4. Implementatie en resultaten evalueren
5. Communiceren hoe negatieve gevolgen worden aangepakt
6. Waar nodig zorgen voor of meewerken aan herstel

Hoe kunnen IMVO-convenanten bedrijven ondersteunen?

Convenanten voor Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen zijn samenwerkingsverbanden tussen bedrijven en verschillende stakeholders, die tot doel hebben de arbeids- en milieuomstandigheden in de toeleveringsketens van verschillende sectoren te verbeteren. Deze sectorale overeenkomsten kunnen bedrijven helpen hun due diligence op het gebied van mensenrechten op te bouwen en te verbeteren en zich voor te bereiden op de toekomstige wetgeving. Ga voor meer informatie naar de IMVO-website.

Click here to read this article in English.