• 
• 

Bouwen voor nu en de toekomst

Column van:

Kim Putters,
Voorzitter SER 

 

 

Het is aan ons of wij de leefbare wijken of de achterstandswijken van de toekomst bouwen. Bouwen we wijken waar ouderen, jongeren en gezinnen over dertig jaar met plezier kunnen wonen, met scholen, winkels, groen en zorgvoorzieningen in de buurt? Bouwen we inclusieve wijken of bouwen we voor de rijken? Zorgen we ervoor dat mensen kunnen wonen in de buurt waar ze werken en waar hun sociale netwerk is?

Er is een gebrek aan seniorenwoningen en starterswoningen. Heel veel woningen schieten tekort als het gaat om comfort, gezondheid en energiezuinigheid. De groepen die er sociaaleconomisch het zwakst voor staan, wonen in wijken die al lang hadden moeten worden aangepakt. Juist zij betalen nu relatief gezien een vermogen aan energie. Ook jongeren hebben onder het woningtekort te lijden. In combinatie met studieschulden en flexbanen, leidt dit ertoe dat veel jongeren hun leven ‘uitstellen’. Ze wonen langer bij hun ouders, beginnen later aan een gezin en kinderen.

Het woningtekort vergroot bovendien de vermogensongelijkheid in Nederland. Woningbezitters met overwaarde hebben een voorsprong ten opzichte van huurders en mensen die hun eerste woning kopen. Jongeren die een grote schenking meekrijgen, hebben een voordeel ten opzichte van jongeren die het met hun eigen geld moeten doen. Wie voor een dubbeltje geboren is, wordt zo moeilijker een kwartje. Om al die redenen heeft de woningopgave een enorme urgentie. Juist daarom moeten we goed nadenken over de vragen voor wie en waar we bouwen, hoe duurzaam we bouwen en wat er nodig is om de woningmarkt te stabiliseren, zoals de SER-werkgroep Woningmarkt nu doet. Door alleen naar de korte termijn te kijken, creëren we zelf onze toekomstige crises.

De generatietoets op nieuw beleid en nieuwe wetten waar het SER-Jongerenplatform in 2019 voor pleitte, werd wel omarmd door de politiek, maar is er nog steeds niet. Op basis van cijfers kunnen we nu al inschatten hoeveel woningen er over twintig, dertig jaar nodig zijn voor ouderen, gezinnen en eenpersoonshuishoudens. Dat is iets om in de bouwplannen nu al rekening mee te houden. Het wordt tijd dat creatievelingen, dwarsdenkers en kunstenaars meedenken over slimme, levensloopbestendige en duurzame woonconcepten, waar bewoners van alle soorten en leeftijden kunnen samenwonen en elkaar zo nodig een handje kunnen helpen. Door de toekomst te verbeelden, bouwen we ook voor nu. Als de nood hoog is, kan creativiteit versnelling geven.

Deze column verscheen in het december nummer van SERmagazine in 2022. Dit nummer heeft 'Wonen' als thema.