Poldersucces op de arbeidsmarkt
De hervorming van de arbeidsmarkt is een big issue, waarover heel lang en heel veel is gesproken. Dit voorjaar presenteerden kabinet en sociale partners een akkoord: een pakket aan maatregelen voor een toekomstbestendige arbeidsmarkt. Daarmee lieten we als polder zien dat we er samen met het kabinet uit kunnen komen – ondanks alle polarisatie in de samenleving. Een succes voor de polder, een succes ook voor de samenwerking tussen polder en politiek.
Column van:
De kern van het akkoord is in vier woorden samen te vatten: weerbaardere werknemers, wendbaardere ondernemingen. Precies zoals de SER in het Middellange-Termijnadvies (2021-2025) heeft geadviseerd.
We willen een samenleving waarin werkenden meer bestaanszekerheid hebben en waarin zzp’ers zich beschermen tegen arbeidsongeschiktheid. We willen dat bedrijven een crisis kunnen overleven door werknemers tijdelijk minder te laten werken. We willen dat kleinere bedrijven bij ziekte van een medewerker niet twee jaar hoeven af te wachten, maar eerder tot vervanging kunnen overgaan. Werken moet weer gaan lonen en ondernemen ook. Daarmee versterkt het akkoord het verdienvermogen van Nederland.
Het akkoord legt bovendien de basis voor nieuwe solidariteit: tussen mensen met een vaste en een flexbaan, tussen werkenden en zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) en tussen grote en kleinere bedrijven. In coronatijd hebben we immers geleerd hoe onmisbaar collectieve voorzieningen zijn. Feit is dat mensen verschillen in de manier waarop ze hun werkende leven willen inrichten. Dat zal in de toekomst zo blijven. Hoe zorgen we ervoor dat iedereen bijdraagt aan het collectief en dat het collectief verantwoordelijkheid neemt voor iedereen? Dat vraagt een nieuw evenwicht tussen het organiseren van collectiviteit en het bieden van voldoende keuzeruimte.
Met dit akkoord in haar tas kan Karien van Gennip, minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, aan de slag. De afspraken worden nu uitgewerkt in wettelijke maatregelen. De SER zal daar bovenop zitten en waar nodig helpen. Allereerst om de samenhang tussen maatregelen te bewaken, maar ook om de vaart erin te houden die er nu eindelijk in zit. En om te monitoren of de aanbevelingen de beoogde uitwerking hebben of moeten worden bijgesteld.
De nieuwe economie is al begonnen. Laten we ruim baan maken voor de arbeidsmarkt die daarbij past. Een arbeidsmarkt die werkenden de kans geeft om te kiezen hoe, waar en wanneer zij willen werken, en iedereen kwalitatief goed werk biedt. Dat gaat niet alleen over een vast contract of geld, maar ook over welzijn. Kwaliteitsvol werk geeft werkenden de ruimte om eigen initiatieven te nemen en om naast het werk tijd en energie over te houden voor zorg, mantelzorg en een leven lang leren. Kwalitatief goed werk: het is het eerste punt op de agenda van de arbeidsmarkt van de toekomst.