Europa op een keerpunt
Het worden spannende Europese verkiezingen op 6 juni 2024. Op dit moment is Europa een van de meest welvarende en invloedrijke werelddelen, maar die positie staat ernstig onder druk. De afgelopen jaren hebben we ervaren hoe afhankelijk Europa is van landen als China, Rusland en de Verenigde Staten, en hoe kwetsbaar onze economie en onze veiligheid zijn.
Leestijd: 3 minuten
Column van:
Voorzitter SER
In de komende parlementsperiode moet de Europese Unie alle zeilen bijzetten om de welvaart, veiligheid en autonomie van Europa te behouden en te versterken. Hoe verschillend er ook over Europa wordt gedacht, dit is voor iedereen van belang. Zo zeggen we het ook in de SER-verkenning voor de Europese beleidsagenda 2024-2029: Samen sterker in tijden van transities.
Dit betekent dat de Europese Unie een sterke economische agenda nodig heeft. We moeten koploper blijven in de technologieën van de toekomst en minder afhankelijk worden van de rest van de wereld voor producten en diensten die voor Europa van strategisch belang zijn. De afgelopen jaren heeft de Europese Unie enorm geïnvesteerd in de industrie en in verduurzaming, maar als mensen dat niet voelen en daar niet van meeprofiteren, groeit er afstand tussen Europa en zijn burgers.
Daarom heeft Europa de komende periode ook een sterke sociale agenda nodig. Een agenda met als doel de tegenstellingen en ongelijkheden tussen landen, maar ook binnen landen in Europa te verkleinen. En als het gaat om de transities op het gebied van digitalisering en duurzaamheid, moet heel Europa mee.
Ik ben ervan overtuigd dat dit de grootste uitdaging is waar de volgende Europese Commissie voor staat: het zoeken van verbinding met de burgers van Europa. Als veranderingen de afgelopen jaren te snel zijn gegaan of bepaalde problemen over het hoofd zijn gezien, dan moet daar erkenning voor komen.
De EU bemoeit zich terecht met veel onderwerpen die te maken hebben met de interne markt. Maar op het gebied van buitenlands beleid, defensie en de buitengrenzen wordt veel aan de lidstaten zelf overgelaten. Daar zit een probleem. Want dwars door alle Europese landen heen, worden veiligheid en migratie als grootste vraagstukken gezien. Als Europa die vraagstukken niet beheersbaar maakt, wordt de Europese samenwerking ondergraven.
Mensen ervaren Europa soms meer als oorzaak dan als oplossing van problemen. Europa moet juist bijdragen aan antwoorden op grote problemen. Veiligheid en bestaanszekerheid zijn basisvoorwaarden voor een goed leven. Daarom moet de Europese agenda meer worden verbonden met veiligheid en het thuisgevoel van mensen. Daarom moeten we het hebben over de Europese buitengrenzen, over een Afrika-strategie, veiligheid en verdere verduurzaming.
We hebben elkaar nodig in Europa. Het helpt niet om ons op een eiland terug te trekken, zoals het Verenigd Koninkrijk heeft gedaan. Het helpt wel om samen onder ogen te zien dat de verbinding met de burgers moet worden versterkt. Niet alleen om de legitimiteit van de Europese Unie te behouden, maar vooral om een goed en veilig bestaan in Europa en dus ook in Nederland zeker te stellen.
Het is van cruciaal belang dat Nederland zich laat horen en invloed heeft op de koers die de Europese Unie de komende periode gaat varen. Daar zet ook de SER zich voor in. De Europese verkiezingen van juni zijn voor iedereen van groot belang.
